بازار رمزارزها از آن دسته بازارهایی است که به شدت به اخبار، هیجانات، تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی واکنش نشان میدهد. از ایلان ماسک گرفته تا سیاستهای فدرال رزرو، همه میتوانند تنها با یک توییت یا تصمیم، روند بازار را زیر و رو کنند.
اما جایگاه ایران در این میان چیست؟ آیا اخبار سیاسی و اقتصادی ایران هم میتواند بازار جهانی رمزارزها را تکان دهد یا تنها در سطح منطقهای و داخلی تأثیرگذار است؟
در این مقاله قصد داریم با بررسی دادهها، تحلیل اخبار، و مقایسهی رفتار بازار در قبال ایران و کشورهای مشابه، به این پرسش پاسخ دهیم. نقش ایران در بازار رمزارز، تأثیر تحریمها، وضعیت ماینینگ، سیاستگذاری داخلی و در نهایت، افق آینده این کشور در بازار جهانی کریپتو را زیر ذرهبین خواهیم برد.
ایران در نقشه رمزارزی جهان
ایران در سالهای اخیر به شکلی نهچندان رسمی اما پیوسته، وارد دنیای رمزارزها شده است. نخستین نشانهها از فعالیت جدی ایران در حوزه بلاکچین و استخراج رمزارز، در حوالی سال ۱۳۹۶ آشکار شد؛ زمانی که نرخ ارز بهطور بیسابقهای جهش کرد و شهروندان به دنبال جایگزینی برای حفظ ارزش داراییهایشان رفتند.
در این میان، بیتکوین و سایر رمزارزها بهسرعت در ایران محبوب شدند، ابتدا در سطح کاربران خرد و سپس در مقیاسهای بزرگتر مثل فارمهای ماینینگ. از منظر استخراج، ایران یکی از کشورهایی است که با داشتن انرژی ارزانقیمت، شرایط بسیار مناسبی برای ماینینگ فراهم کرده است.
طبق برخی گزارشها، ایران در برخی مقاطع تا 7% از قدرت پردازشی شبکه جهانی بیتکوین را در اختیار داشته است؛ رقمی قابل توجه که جایگاه ویژهای را برای این کشور رقم میزند. البته، این فعالیتها بهدلیل فشارهای بینالمللی و کمبود برق گاهی متوقف یا محدود شدهاند، اما همچنان ایران یکی از بازیگران پنهان در زمینه استخراج است.
با وجود پیشرفت در زمینه ماینینگ، از نظر سیاستگذاری و استفاده عمومی، وضعیت ایران متناقض است. دولت بارها موضع خود را تغییر داده، «از ممنوعیت کامل معاملات رمزارز، تا صدور مجوز برای استفاده از بیتکوین در واردات کالا!» این سردرگمی سیاستی باعث شده سرمایهگذاران داخلی نیز اطمینان کمی به پایداری این بازار داشته باشند.
افزون بر آن، تحریمها یکی از دلایل مهم ورود ایران به عرصه رمزارزها بودهاند. قطع دسترسی به سیستم مالی جهانی، ایران را مجبور کرده راههای جایگزینی برای انتقال پول و تجارت خارجی بیابد. رمزارزها، با ماهیت غیرمتمرکزشان، گزینهای جذاب در این زمینه هستند؛ هرچند استفاده از آنها نیز با چالشهایی همراه است، مثل عدم پذیرش رسمی در اکثر کشورها.
مطالعه این مطلب پیشنهاد میشود: انحصارسازی بازار فارکس در ایران
واکنش بازار جهانی به اخبار ایران – دادهها چه میگویند؟
بازار رمزارز بهطور کلی نسبت به تحولات سیاسی و اقتصادی در سطح جهانی حساس است. اما وقتی صحبت از ایران به میان میآید، واکنش بازارهای بینالمللی اغلب خنثی یا کمرنگ است.
برای بررسی دقیقتر این موضوع، بیایید نگاهی به جدول زیر بیندازیم که برخی از مهمترین رویدادهای سیاسی-اقتصادی ایران را در سالهای اخیر و تأثیر احتمالی آنها بر بازار بیتکوین بررسی میکند:
تاریخ |
رویداد مهم ایران |
تغییرات قیمت بیتکوین |
دی ۱۳۹۸ |
ترور سردار سلیمانی توسط نیروهای آمریکایی |
افزایش 3% در دو روز بعد از حادثه |
آبان ۱۳۹۸ |
قطع سراسری اینترنت و اعتراضات داخلی |
کاهش معاملات رمزارزی از IPهای ایران |
مرداد ۱۳۹۹ |
تحریم شرکتهای ماینینگ ایرانی |
بدون تغییر چشمگیر در بازار جهانی |
دی ۱۴۰۱ |
معرفی طرح رمزریال ملی |
عدم واکنش محسوس از سوی بازار جهانی |
همانطور که از جدول بالا مشخص است، تنها در برخی مواقع خاص مانند رویدادهای تهدیدکننده منطقهای (ترور سردار سلیمانی)، بازار جهانی رمزارز واکنش ملایمی نشان داده است. در بقیه موارد، واکنش یا وجود نداشته یا بسیار کمرنگ بوده است.
تحلیل نمونهای از رویدادهای خبری مهم در ایران و بررسی تأثیر آن بر قیمت بیتکوین یا سایر رمزارزها
وقتی سردار سلیمانی ترور شد، بازارهای جهانی بهویژه طلا، نفت و بیتکوین فوراً واکنش نشان دادند. بیتکوین بهعنوان دارایی امن (Safe Haven) مثل طلا عمل کرد و شاهد افزایش قیمت حدود ۳ درصدی بود. این واکنش بیشتر بهدلیل ناامنی عمومی در منطقه خاورمیانه بود تا صرفاً تأثیر مستقیم از ایران.
در مقابل، وقتی در سال ۱۴۰۱ ایران اعلام کرد قصد دارد رمزریال را به عنوان ارز دیجیتال ملی راهاندازی کند، نه تنها بازار رمزارز واکنشی نشان نداد، بلکه حتی بسیاری از منابع خبری مهم بینالمللی هم به این خبر توجه خاصی نکردند. این نشان میدهد که نوع خبر و زمینه آن در تأثیرگذاری بر بازار رمزارز اهمیت زیادی دارد.
بررسی دادههای تاریخی و نمودارهای بازار در روزهای خاص
با نگاهی به نمودارهای قیمت بیتکوین در روزهای مربوط به برخی از وقایع مهم ایران، مشاهده میشود که واکنش بازار بیشتر به رویدادهایی است که جنبه بینالمللی یا امنیتی دارند. برای مثال، پس از تحریم شرکتهای ماینینگ ایرانی، قیمت بیتکوین تغییر خاصی نداشت؛ چون این خبر تأثیر جهانی نداشت و بیشتر برای ایران اهمیت داشت.
اما وقتی بحرانهایی مانند حمله به نفتکشها در خلیج فارس یا مذاکرات با آمریکا پیش میآید، بیتکوین بهصورت موقتی رشد میکند. این نشان میدهد که بازار بیشتر از اخبار صرفاً داخلی ایران، به اخباری واکنش نشان میدهد که نگرانیهای امنیتی جهانی را تحریک میکنند.
مقایسه با تأثیر رویدادهای سیاسی کشورهای دیگر بر بازار کریپتو
برای درک بهتر میزان تأثیرگذاری ایران بر بازار رمزارز، میتوان آن را با کشورهای دیگر مقایسه کرد. برای مثال، وقتی چین تصمیم گرفت استخراج بیتکوین را ممنوع کند، بازار دچار افت سنگینی شد. یا زمانی که ایلان ماسک توییتی درباره دوجکوین زد، قیمت این رمزارز دو برابر شد.
در مقابل، اخبار ایران حتی اگر بزرگ و تأثیرگذار در سطح منطقهای باشند، معمولاً اثری کمتر بر بازار جهانی دارند. دلیل اصلی این موضوع، کوچک بودن سهم ایران در معاملات بینالمللی رمزارز، نبود شفافیت در دادهها و همچنین ضعف رسانهای در انتقال خبر به شکل مؤثر به بازار جهانی است.
چرا واکنش بازار جهانی رمزارز به ایران محدود است؟
در نگاه اول، شاید تصور شود که هر کشوری که وارد فضای رمزارز شود میتواند تأثیراتی جدی بر بازار جهانی داشته باشد، اما این فرض برای ایران بهدرستی صدق نمیکند. با اینکه ایران یکی از کشورهای فعال در زمینه ماینینگ محسوب میشود، اما حضورش در سایر بخشهای بازار رمزارز بسیار محدود و غیرشفاف است.
این محدودیت نهتنها به دلیل تحریمها، بلکه به خاطر کمبود زیرساختهای مالی و فناوری، عدم تعامل با صرافیهای بینالمللی و نبود چارچوب قانونی شفاف شکل گرفته است.
از طرف دیگر، بازار جهانی رمزارزها امروز درگیر تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای کشورهای بزرگی مثل ایالات متحده، چین و اتحادیه اروپا است. ایران، با وجود تمام پتانسیلهایی که دارد، هنوز نتوانسته بهعنوان یک مهره اثرگذار در این صفحه بزرگ وارد شود.
در ادامه، بهصورت فهرستوار به مهمترین دلایلی که باعث شده بازار جهانی رمزارز به اخبار ایران واکنش محدودی نشان دهد، اشاره میکنیم.
- حجم پایین تراکنشهای بینالمللی از مبدأ ایران
تحریمها و محدودیتهای بینالمللی باعث شدهاند کاربران ایرانی دسترسی مستقیمی به صرافیهای بینالمللی نداشته باشند و تراکنشهای رمزارزی ایران عمدتاً در سطح داخلی یا با واسطه انجام شوند.
- نبود صرافیهای معتبر جهانی در ایران
برخلاف کشورهای پیشرفته که بسترهای قانونی و زیرساختهای قوی برای صرافیهای رمزارز دارند، ایران فاقد چنین امکاناتی است و این مسئله باعث کاهش تعامل و در نتیجه تأثیرگذاری در بازار جهانی شده است.
- شفاف نبودن دادههای اقتصادی و معاملاتی رمزارز در ایران
نبود آمار دقیق و عمومی دربارهی حجم معاملات رمزارزی، نوع کاربران، و سهم بازار، موجب میشود تحلیلگران جهانی نتوانند نقش ایران را بهدرستی ارزیابی کنند.
- سیاستهای داخلی متناقض و غیرقابل پیشبینی
دولت ایران چندین بار در سالهای اخیر تصمیمات ضدونقیضی درباره ممنوعیت، مجوزدهی یا محدودسازی رمزارزها گرفته که منجر به سردرگمی فعالان داخلی و بیاعتمادی تحلیلگران خارجی شده است.
- عدم دسترسی به بازارهای جهانی به دلیل مشکلات بانکی و سیاسی
نبود کانالهای بانکی بینالمللی برای ایران، مانع تعامل آزاد با کشورهای دیگر در زمینه تجارت رمزارزی شده و تأثیر بالقوه ایران را کاهش داده است.
- تمرکز عمده ایران بر استخراج و نه توسعه یا سرمایهگذاری
ایران بیشتر در حوزه ماینینگ فعال است تا در توسعه فناوریهای بلاکچین یا ارائه خدمات رمزارزی، که نقش استراتژیکتری در بازار جهانی دارد.
با بررسی این عوامل، متوجه میشویم که حتی اگر ایران در برخی حوزهها فعال باشد، تا زمانی که این موانع برطرف نشوند، انتظار واکنش قابلتوجه از سوی بازار جهانی به اخبار ایران چندان واقعبینانه نیست.
مطالعه این مطلب پیشنهاد میشود: دلایل غیر قانونی شدن فارکس
واکنش داخلی به اخبار بینالمللی – آینهی وارونه
در حالی که بازارهای جهانی چندان به ایران واکنش نشان نمیدهند، بازار رمزارز ایران بهشدت به اخبار خارجی وابسته و واکنشپذیر است. این واکنشپذیری نهتنها ناشی از فضای احساسی سرمایهگذاران خرد در ایران است، بلکه به علت عدم ثبات اقتصادی، نبود ابزارهای تحلیل حرفهای و ضعف در آموزش مالی نیز تشدید میشود.
کاربران ایرانی به دنبال راهی برای فرار از تورم، بیثباتی ریال و نبود گزینههای سرمایهگذاری مطمئن هستند و رمزارزها برایشان حکم «جزیره امن» را دارد. بنابراین طبیعی است که هر اتفاقی در آمریکا، چین یا دیگر کشورهای بزرگ، فوراً واکنش هیجانی شدیدی در بازارهای ایرانی ایجاد کند.
چگونگی اثرپذیری بازار رمزارز داخلی از تحولات جهانی
بازار رمزارز در ایران بهصورت مستقیم از اخبار و تصمیمات کشورهای بزرگ تأثیر میپذیرد. مثلاً زمانی که ETF بیتکوین در آمریکا تأیید شد، در همان روز قیمت بیتکوین در صرافیهای ایرانی با اختلاف چند درصدی نسبت به قیمت جهانی رشد کرد.
این رفتار نشان میدهد که کاربران ایرانی، بدون در نظر گرفتن شرایط بومی یا تفاوت نرخ ارز، فقط بر مبنای احساسات به بازار واکنش نشان میدهند.
این موضوع را میتوان در دیگر اتفاقات هم مشاهده کرد: مثلاً وقتی چین ماینینگ را ممنوع کرد، بازار داخلی ایران نیز دچار نوسانات شدید شد، در حالی که عملاً اثری مستقیم بر وضعیت ایران نداشت. در واقع، رسانهها نقش بزرگی در انتقال این هیجانات دارند و چون فضای تحلیلی قوی در بازار ایران وجود ندارد، بیشتر تصمیمات بر اساس اخبار لحظهای گرفته میشود.
مثالهایی از نوسانات قیمت در صرافیهای ایرانی هنگام اخبار بینالمللی
در چندین موقعیت مهم بینالمللی، صرافیهای ایرانی شاهد نوسانات بسیار چشمگیری بودهاند که حتی با بازار جهانی همخوانی نداشتند. برای نمونه، در دوران آغاز جنگ اوکراین، بیتکوین ابتدا سقوط کرد و سپس به سرعت بازیابی شد. اما در ایران، نه تنها قیمت با تاخیر واکنش نشان داد، بلکه اختلاف قیمت ریالی با بازار جهانی به شدت افزایش یافت.
یکی دیگر از نمونههای جالب، افزایش قیمت بیتکوین در صرافیهای ایرانی پس از انتشار اخبار منفی درباره فدرال رزرو بود، در حالی که در بازار جهانی بیتکوین کاهش پیدا کرده بود. این اختلاف رفتار نشان میدهد که بازار داخلی، بیشتر از واقعیت بازار جهانی، تحت تأثیر فضای رسانهای و حس نااطمینانی عمومی عمل میکند.
تحلیل رفتار سرمایهگذاران ایرانی در مواجهه با ترس، طمع و اخبار جهانی
رفتار معاملهگران ایرانی در بسیاری مواقع ترکیبی از (ترس، طمع و کمبود دانش تحلیلی) است. این سه عنصر باعث میشوند بازار داخلی رمزارز در ایران بیشتر به «قمار احساسی» شبیه باشد تا یک بازار مالی دقیق. مثلاً، پس از یک توییت منفی دربارهی بیتکوین، فروشهای سنگینی در صرافیهای ایرانی شکل میگیرد، حتی اگر تأثیر جهانی آن ناچیز باشد.
در مقابل، وقتی خبر مثبتی منتشر میشود، کاربران بدون توجه به قیمت خرید، هجوم میآورند و همین باعث جهش موقت قیمتها میشود. این نوع رفتار بازار را از ثبات دور میکند و فرصتهای سودآوری پایدار را کاهش میدهد. برای اصلاح این وضعیت، نیاز به آموزش مالی گسترده، ایجاد نهادهای نظارتی شفاف و توسعه ابزارهای تحلیل بومی احساس میشود.
سناریوهای آینده: چه زمانی ایران میتواند تأثیرگذار شود؟
ایران پتانسیل تبدیل شدن به یک بازیگر اثرگذار در بازار رمزارزها را دارد، اما این مسیر نیاز به اصلاحات بنیادی، تصمیمگیریهای جسورانه، و سیاستگذاری منسجم دارد. در حال حاضر، ایران بیشتر یک بازیگر مصرفکننده و استخراجکننده خام است که به دلیل نبود ارتباط مؤثر با بازار جهانی، نمیتواند نقش فعالی در تعیین روند بازارها داشته باشد.
برای اینکه این وضعیت تغییر کند، باید تحولاتی در سطح سیاسی، حقوقی و تکنولوژیکی رخ دهد. در ادامه، جدول زیر سه سناریوی محتمل را که میتواند ایران را در مسیر اثرگذاری بیشتر قرار دهد، بههمراه پیشنیازها و نتایج احتمالی آنها ارائه میدهد.
سناریو |
پیشنیازها |
اثر احتمالی بر بازار جهانی رمزارز |
رفع تحریمهای مالی و دسترسی به صرافیهای جهانی |
توافقهای بینالمللی، اصلاح روابط دیپلماتیک |
افزایش حجم معاملات رمزارز از ایران و ورود نهادهای رسمی |
راهاندازی رمزارز ملی (رمزریال) با کاربرد بینالمللی |
زیرساخت قوی بلاکچین، توافق با شرکای تجاری |
افزایش اعتبار مالی ایران در سطح منطقهای |
قانونیسازی و توسعه بلاکچین در صنایع کلان |
تصویب قوانین حمایتی، آموزش نیروی متخصص |
تبدیل ایران به هاب تکنولوژی در منطقه |
با بررسی این جدول متوجه میشویم که تحقق هر کدام از این سناریوها نیازمند تغییرات بنیادین و هماهنگی میان دولت، نهادهای خصوصی و جامعه تخصصی است. صرف داشتن منابع انرژی یا نیروی انسانی بدون پشتوانه قانونی و تعامل جهانی، نمیتواند ایران را به جایگاه تأثیرگذار برساند.
بررسی احتمالاتی مانند رفع تحریمها، پذیرش رسمی رمزارز توسط دولت
یکی از کلیدیترین سناریوها برای آینده بازار رمزارز ایران، مربوط به لغو یا کاهش تحریمهای بینالمللی و ایجاد امکان تعامل مالی آزاد با صرافیها و بازارهای جهانی است. این سناریو اگرچه با موانع سیاسی زیادی روبروست، اما در صورت وقوع میتواند نقطه عطفی برای اقتصاد دیجیتال ایران باشد.
پذیرش رسمی رمزارزها توسط دولت نیز از دیگر احتمالهای مهم است. این پذیرش میتواند بهصورت تدریجی و با آغاز از بخشهای خاصی مثل تجارت خارجی یا تسویهحسابهای بینالمللی آغاز شود. اگر ایران بتواند رمزارزها را نه فقط بهعنوان ابزار سرمایهگذاری بلکه بهعنوان جزء لاینفک سیستم مالی خود بپذیرد، تحولی عظیم در انتظار اقتصادش خواهد بود.
از سوی دیگر، این مسیر نیازمند استانداردسازی، زیرساخت فنی، نظارت مالی و شفافسازی قوانین است. بدون این پیشنیازها، پذیرش رمزارز تنها به بازار خاکستری دامن میزند و موجب تشدید ریسکهای مالی و امنیتی میشود.
فرصتهای موجود در توسعه رمزارز ملی یا همکاریهای بینالمللی
توسعه یک رمزارز ملی نظیر رمزریال اگرچه تاکنون با موفقیت چندانی همراه نبوده، اما همچنان میتواند فرصتهایی برای ایران به همراه داشته باشد. در صورتی که این رمزارز بر بستر یک بلاکچین امن، شفاف و قابل تعامل با دیگر کشورها توسعه یابد، میتواند نقش مهمی در دور زدن برخی محدودیتهای بانکی بینالمللی ایفا کند.
از سوی دیگر، همکاری با کشورهایی که در حوزه بلاکچین و رمزارز رویکرد بازتری دارند (مانند روسیه، ترکیه، چین یا برخی کشورهای آمریکای لاتین)، میتواند برای ایران دروازههایی به بازارهای جهانی باز کند. چنین همکاریهایی میتواند در قالب تبادل فناوری، سرمایهگذاری مشترک، یا ایجاد بسترهای پرداخت چندملیتی باشد.
در کنار اینها، ایران میتواند با شرکت در پروژههای جهانی بلاکچین مانند قراردادهای هوشمند، پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا زیرساختهای بینالمللی انتقال پول، سهمی در ساخت آینده دیجیتال جهانی داشته باشد.
نقش فناوری بلاکچین در باز کردن مسیر جدید برای اقتصاد ایران
یکی از بزرگترین مزیتهای بلاکچین برای ایران، ماهیت غیرمتمرکز و شفاف آن است. در اقتصادی که با فساد ساختاری، تحریمهای بینالمللی، و نارسایی در اعتماد عمومی مواجه است، بلاکچین میتواند بستری برای شفافسازی، اعتمادسازی و کارآمدسازی فرآیندهای مالی و دولتی فراهم کند.
برای مثال، استفاده از قراردادهای هوشمند میتواند باعث شفافتر شدن فرایند مناقصات دولتی، پرداخت یارانهها، مدیریت زنجیره تأمین و بسیاری دیگر از کاربردهای عمومی شود. همچنین در حوزه تجارت خارجی، فناوری بلاکچین میتواند راهکاری برای ایجاد مسیرهای پرداخت امن و قابل رهگیری، خارج از سیستم سنتی بانکی فراهم کند.
به عبارت دیگر، بلاکچین نهتنها میتواند ابزار خروج از انزوا باشد، بلکه حتی میتواند بنیان اقتصادی جدیدی برای ایران در دهه آینده تعریف کند. اما این هدف، نیاز به برنامهریزی بلندمدت، آموزش نیروی انسانی و تعامل سازنده با دنیا دارد.
ایران، بازیگر مهم اما نه تعیینکننده
در دنیای رمزارزها، برخی کشورها مانند چین و آمریکا نهتنها سهم زیادی از بازار را در اختیار دارند، بلکه با سیاستگذاریهای خود میتوانند موجهای بزرگی در بازار ایجاد کنند. ایران در مقایسه با این کشورها، هرچند از نظر استخراج بیتکوین یکی از بازیگران بزرگ است، اما در سیاستگذاری، فناوری، زیرساخت و ارتباطات بینالمللی عقبتر ایستاده است.
بر اساس آمارهای بینالمللی، ایران جزو ۱۰ کشور اول در زمینه استخراج بیتکوین است، اما سهم آن در تراکنشهای جهانی رمزارز بسیار ناچیز است. این نشان میدهد که ایران بیشتر یک تولیدکننده خام محسوب میشود تا یک تصمیمساز در بازار.
همچنین مقایسه با کشورهای منطقه مانند ترکیه نیز جالب است. ترکیه توانسته با ایجاد بازارهای قانونی، جذب استارتاپهای فعال در حوزه بلاکچین و تعامل با کاربران، خود را بهعنوان پل ارتباطی منطقهای معرفی کند. در حالی که ایران هنوز نتوانسته مسیر مشخصی در این حوزه برای خود تعریف کند.
در نتیجه، ایران فعلاً نقش مکمل را در اکوسیستم جهانی رمزارز دارد، نه نقش محوری. اما این وضعیت غیرقابلتغییر نیست و با تصمیمات استراتژیک میتوان این جایگاه را ارتقا داد.
جمعبندی
در این مقاله بررسی شد که ایران چگونه با وجود پتانسیلهای بالا در زمینه انرژی، نیروی انسانی و موقعیت ژئوپلیتیک، نتوانسته به یک بازیگر اثرگذار در بازار جهانی رمزارزها تبدیل شود.
علیرغم اینکه ایران یکی از بزرگترین کشورهای فعال در زمینه استخراج بیتکوین است، عدم شفافیت سیاستگذاری، تحریمهای مالی بینالمللی، نبود صرافیهای معتبر جهانی و عدم دسترسی به بازارهای رسمی بینالمللی باعث شده است این حضور بیشتر در حاشیه باقی بماند.
واکنش بازار جهانی به اخبار ایران اغلب محدود یا خنثی بوده و تنها در موارد خاصی مانند بحرانهای امنیتی یا ژئوپلیتیکی، شاهد اثراتی هرچند کوتاهمدت در قیمت بیتکوین یا رمزارزهای دیگر بودهایم.
در مقابل، بازار داخلی ایران به شدت به اخبار جهانی حساس است و سرمایهگذاران خرد داخلی بدون داشتن ابزارهای تحلیلی قوی یا آموزش مناسب، تحت تأثیر هیجانات بازارهای بینالمللی، تصمیمات پرریسک میگیرند. بررسی نمودارهای قیمت در صرافیهای ایرانی نیز گواهی بر همین رفتار است.
آینده ایران در بازار رمزارزها وابسته به چند سناریوی کلیدی نظیر رفع تحریمها، قانونیسازی و تدوین سیاستهای شفاف رمزارزی، توسعه بلاکچین و همکاریهای بینالمللی است. تنها در صورت تحقق این شرایط، میتوان انتظار داشت که ایران از یک بازیگر حاشیهای به یک عنصر تأثیرگذار در اکوسیستم جهانی رمزارز تبدیل شود.
سوالات متداول
۱. آیا بازار جهانی رمزارز به اخبار سیاسی ایران واکنش نشان میدهد؟
معمولاً نه. واکنش بازار جهانی رمزارزها به اخبار ایران بسیار محدود است و تنها در موارد بحرانهای بزرگ و امنیتی مانند ترور سردار سلیمانی، شاهد افزایش موقتی قیمتها هستیم. عمده علت این بیتفاوتی، محدود بودن سهم ایران در بازار جهانی و نبود زیرساختهای قانونی و رسانهای مؤثر است.
۲. چرا ایران با وجود فعالیت گسترده در ماینینگ، در بازار جهانی رمزارز تأثیرگذار نیست؟
چون استخراج تنها یکی از اجزای بازار رمزارز است. برای تأثیرگذاری واقعی، ایران باید در توسعه فناوری بلاکچین، ایجاد صرافیهای معتبر، تدوین سیاستهای شفاف و حضور در بازارهای جهانی فعال باشد؛ اموری که تاکنون به دلایل مختلف محقق نشدهاند.
۳. چه عواملی بازار رمزارز داخلی ایران را اینقدر حساس به اخبار جهانی کرده است؟
عوامل اصلی شامل عدم ثبات اقتصادی، تورم بالا، نبود ابزارهای سرمایهگذاری امن، ضعف در آموزش مالی و نقش پررنگ رسانههاست. این شرایط باعث میشود بازار داخلی به هر خبر خارجی حتی کماهمیت، واکنش شدید و اغلب هیجانی نشان دهد.
۴. رمزریال چه نقشی میتواند در آینده بازار رمزارز ایران داشته باشد؟
اگر رمزریال بتواند با زیرساخت بلاکچین امن، شفاف و قابل تعامل بینالمللی راهاندازی شود، میتواند نقشی مهم در تجارت خارجی و عبور از محدودیتهای بانکی ایفا کند. اما در صورت نبود استانداردسازی، بیشتر موجب تشدید ابهام و اعتمادناپذیری خواهد شد.
۵. چه شرایطی باید فراهم شود تا ایران در بازار جهانی کریپتو نقش مؤثرتری ایفا کند؟
رفع تحریمها، تدوین قوانین شفاف رمزارزی، تعامل با بازارهای جهانی، توسعه زیرساختهای فناوری بلاکچین، آموزش تخصصی و حمایت از استارتاپها مهمترین پیشنیازها هستند. بدون این تحولات، نقش ایران محدود به مصرف و استخراج باقی خواهد ماند.