سرمایه‌گذاری هوشمندانه در دوران تورم: از بحران به فرصت

تورم در حال رشد است. سرمایه شما چطور؟ تورم در ایران در 5 سال اخیر به صورت متوسط هر سال با 44.34% رشد رو به رو شده است؛ در شرایط اقتصادی حاکم، تمامی افراد باید راهی را برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش سرمایه‌ی خود بیابند. به صورت تخمینی تورم ایران در 5 سال اخیر حدود 200 درصد افزایش داشته است؛ این مقدار به این معنا است که اکثر کالاها و خدمات با رشد 200 درصدی رو به رو بوده‌اند.

به عنوان یک سرمایه‌گذار شما باید همواره به دنبال فرصت‌هایی برای افزایش سرمایه‌ی خود باشید اما توجه داشته باشید که اولین اولویت در سرمایه‌گذاری، حفظ سرمایه است. در این مقاله به برخی از روش‌های موجود برای حفظ و افزایش ارزش سرمایه در دوران تورم می‌پردازیم.

تورم چیست و چه تاثیری بر اقتصاد و سرمایه افراد دارد؟

تورم (Inflation) در معنای لغوی به معنی برآمدگی و متورم شدن است؛ در اقتصاد، تورم به معنی افزایش قیمت‌ها در یک مدت زمان مشخص است. سطح افزایش تورم روی انواع کالاها تاثیرات متفاوتی دارد و یکسان نیست؛ برای مثال تورم 40 درصدی سالانه برای یک کشور به میانگین افزایش قیمت محصولات و خدمات اشاره دارد یعنی تمامی کالاها و خدمات 40 درصد افزایش نیافته‌اند؛ ممکن است برخی 70 درصد و برخی 10 درصد افزایش یافته باشند.

افزایش تورم در یک کشور می‌تواند برای سرمایه‌گذاران یا افرادی با درآمد شناور سود ساز باشد و موجب افزایش درآمد آنها شود؛ اما افزایش تورم برای افرادی که درآمد ثابت دارند، موجب کاهش قدرت خرید و دارایی آنها می‌شود. افزایش تورم این تاثیرات را روی اقتصاد می‌گذارد:

• کاهش قدرت خرید: زمانی که ارزش پول ملی کشوری کاهش می‌یابد، قدرت خرید مصرف کنندگان نیز کاهش می‌یابد.

• کاهش ارزش پول: زمانی که تورم در یک کشور روندی افزایشی دارد، افرادی که سرمایه خود را در حساب‌های سپرده قرار می‌دهند متضرر می‌شوند و افرادی که وام‌های بلند مدت دریافت کرده‌اند سود می‌کنند.

• افزایش دارایی‌های مالی ثابت: دارایی‌های مالی ثابتی مانند مسکن، وسایل الکترونیکی، خودرو، طلا و غیره در زمان تورم دارای ثبات هستند و معمولاً با افزایش مواجه می‌شوند. در واقع با خرید دارایی‌ها ارزش پول شما حفظ می‎‌شود و متضرر نمی‌شوید اما سودی هم کسب نمی‌کنید. با وجود اینکه سرمایه‌گذاری روی دارایی‌ها در زمان تورم موجب حفظ ارزش دارایی می‌شود، برای افزایش دارایی خود باید سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای در این بازارها انجام دهید.

• افزایش نرخ بهره: یکی از رویکردهای اصلی بانک مرکزی کشورها در مواجهه با تورم، سیاست‌های پولی است؛ این سیاست‌ها (انبساطی و انقباضی) می‌تواند منجر به کاهش یا افزایش قدرت خرید مردم در دوره‌های رکود و یا تورم منفی است.
• رکود: افزایش بیش از حد تورم به نقل از بسیاری از اقتصاددانان در نهایت منجر به رکود اقتصادی می‌شود؛ در صورتی که افزایش حقوق دستمزد هم تزار با افزایش نرخ تورم نباشد، درصورتی که بانک مرکزی نرخ تورم را بیش از حد افزایش دهد و در صورتی که تورم به قدری زیاد شود که قدرت خرید مصرف کنندگان از بین برود، تورم موجب رکود اقتصادی می‌شود.

اهمیت سرمایه‌گذاری در دوران تورم

افزایش سطح عمومی قیمت‌های کالاها و خدمات، قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد. درصورتی که افراد سرمایه‌ی خود را روی دارایی‌ یا سهامی سرمایه‌گذاری کنند که بازدهی آن کم‌تر از نرخ رشد تورم باشد، این افراد متضرر شده‌اند. با سرمایه‌گذاری هوشمندانه می‌توانید علاوه بر حفظ ارزش سرمایه‌ی خود، آن را افزایش نیز بدهید.

انواع سرمایه گذاری در زمان تورم

افراد برای محافظت از سرمایه در مقابل تورم روی دارایی‌ها و بازارهای مختلفی جهت حفظ و افزایش سرمایه‌ی خود سرمایه‌گذاری می‌کنند. بعضی از این بازارها شامل موارد زیر هستند.

• بازار مسکن
• سرمایه‌گذاری در بانک
• بازار ارز
• بازار سکه و طلا
• بازار سهام

سرمایه گذاری در دارایی‌های واقعی

ملک (مسکن – زمین): بسیاری از سرمایه‌گذاران، سرمایه گذاری در بازار مسکن را بهترین سرمایه‌‌گذاری ممکن در ایران می‌دانند؛ قیمت زمین و خانه همواره در روندی صعودی قرار داشته است و یکی از سرمایه‌گذاری‌های امن محسوب می‌شود.

بسیاری از افرادی که از 5 الی 10 سال پیش در بازار مسکن فعالیت داشته‌اند، سود قابل توجهی را از این بازار کسب نموده‌اند. با این وجود سرمایه‌گذاری در بازار مسکن برای تمامی اقشار جامعه ممکن نیست، زیرا نیاز به دارایی نسبتاً بالایی می‌باشد.

طلا: طلا همواره به عنوان دارایی امن برای حفاظت از سرمایه در دوران تورم شناخته شده است؛ طلا، دارایی‌ای ریسک‌گریز است و در زمان‌های رکود، جنگ و قحطی یکی از امن‌ترین و کم خطرترین سرمایه‌گذاری‌ها محسوب می‌شود. بسیاری از افراد در زمان‌های بحران، به خرید طلا می‌پردازند؛ این موضوع موجب افزایش تقاضا برای طلا و در نتیجه افزایش قیمت آن می‌شود. شما می‌توانید به روش‌های مختلفی روی طلا سرمایه‌گذاری کنید که در لیست زیر به آنها اشاره شده است:

• سرمایه‌گذاری روی سکه‌ی طلا
• سرمایه‌گذاری روی طلای آب شده
• سرمایه‌گذاری روی شمش طلا
• خرید طلا به صورت فیزیکی
• سرمایه‌گذاری روی صندوق‌های طلای بورسی
• معامله روی طلا در بازار فارکس
• خرید طلای دست دوم
• سرمایه‌گذاری روی گواهی سپرده‌ی طلا

خودرو: بازار خودرو در سال‌های گذشته با رشد قابل توجهی رو به رو شده است؛ بسیاری سرمایه‌گذاری در خودرو را یک سرمایه‌گذاری پرسود در تورم می‌دانند. علاوه بر رشد بالای 200 درصدی قیمت خودرو در 7 سال گذشته، سرمایه‌گذاری در سرمایه‌گذاری روی خودروهای ثبت نامی نیز یک روش پر سود برای سرمایه‌گذاری در زمان تورم است. یکی از ویژگی‌های قابل توجه این بازار وجود حاشیه سود قابل قبول و تضمین شده است.

سرمایه گذاری در بازارهای مالی

در بازارهای مالی مانند بورس اوراق بهادار تهران، بازار فارکس و بازار ارززهای دیجیتال، سرمایه‎‌گذاران با استفاده از پول، پول به دست می‌آورند. این بازارها نیازمند دانش فنی و تجربه می‌باشند و ورود افراد به آنها بدون دانش کافی می‌تواند موجب ضرر کردن آنها شود.

بورس

شما می‌توانید به دو روش مستقیم و غیر مستقیم در بازار بورس تهران فعالیت کنید.

• روش مستقیم: در این روش شما پس از ثبت نام و احراز هویت، کد بورسی خود را دریافت می‌کنید و پس از آن می‌توانید روی سهام شرکت‌های مختلف بررسی سرمایه‌گذاری کنید. سرمایه‌گذاری به این روش می‌تواند پر ریسک باشد و نیازمند دانش و تجربه است.
• روش ‌غیر مستقیم: در این روش شما با سرمایه‌گذاری روی خدمات سبد گردانی بورس و یا صندوق‌های طلا از بورس تهران درآمد کسب کنید.

بازدهی روش غیر مستقیم پایین‌تر از روش مستقیم است و سرمایه‌گذاری امنی محسوب می‌شود. بازار بورس تهران در بلند مدت روندی صعودی داشته است و در صورت صبور بودن سرمایه‌گذار، می‌تواند انتخاب مناسبی برای حفظ و رشد سرمایه در بلند مدت باشد.

ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال یکی از محبوب‌ترین بازارهای مالی است که از سال به وجود آمدن آن تا کنون بسیاری از افراد را به ثروت زیادی رسانده است و از طرفی بسیاری را نیز متضرر کرده است. برای مثال بیت کوین (اولین و شناخته شده‌ترین کریپتوکارنسی بازار ارزهای دیجیتال) از ده سال گذشته تا کنون با 13 هزار درصد رشد رو به رو شده است، اما زمان‌هایی نیز وجود داشته است که تا 80 درصد ریزش را تجربه کرده است.

بازار ارزهای دیجیتال دارای بازدهی بالایی است اما باید با دانش و  مطالعه‌ی کافی به آن ورود کنید. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های بازار ارزهای دیجیتال این است که موقعیت‌هایی در آن وجود دارد که شما با استفاده از آنها می‌توانید با سرمایه‌ی کم نیز سود‌های بالایی را کسب کنید.

صندوق‌های سرمایه گذاری طلا

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهند که سود با ثبات‌تری را نسب به سرمایه‌گذاری روی طلا و سکه‌ی فیزیکی کسب کنند. صندوق طلا (Gold Fund) به دلیل سهولت در سرمایه‌گذاری و ثبات در سوددهی سالانه طرفداران زیادی را در سال‌های اخیر کسب کرده است.

دلار

قیمت ارز و دلار در 10 سال گذشته‌ همواره با روند صعودی قابل توجهی همراه بوده است؛ دلار یکی از دارایی‌هایی است که سرمایه‌گذاری در آن ارزش سرمایه شما را حفظ کرده و گاهی موجب می‌شود که از تورم نیز پیشی بگیرید. قیمت بسیاری از کالاها، اجناس و خدمات با قیمت دلار رابطه‌ی رابطه‌ی مستقیم دارند، درنتیجه خرید دلار و سرمایه‌گذاری در آن می‌تواند شما را در برابر تورم تا حدودی ایمن کند.

قیمت دلار با تقاضای آن رابطه‌ی مستقیم دارد؛ زمانی که سرمایه‌گذاران انتظار اخبار و یا واقعه‌ای را دارند، بسیاری از افراد به بازار دلار روی می‌آورند و افزایش تقاضای آن موجب افزایش قیمت آن می‌شود. سرمایه‌گذاری روی بازار دلار با ریسک همراه است و اینکه سرمایه‌گذاران در چه قیمتی آن را می‌خرند دارای اهمیت بالایی است.

مزایا و معایب هر نوع سرمایه گذاری

هر نوع سرمایه‌گذاری با مزیت‌ها و معایبی همراه است؛ هیچ سرمایه‌گذاری‌ای وجود ندارد که بی نقص باشد و همواره سختی‌هایی در این مسیر وجود دارد. افراد باید با توجه به میزان دارایی، تجربه و انعطاف خودشان، بازاری که روی آن قصد سرمایه‌گذاری دارند را بیابند.

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در ملک (مسکن – زمین)

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در طلا

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی خودرو

 مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در بورس تهران

 مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی بازار دلار

تحلیل ریسک و بازده هر نوع سرمایه گذاری

• ملک (مسکن – زمین): ملک دارای کمترین ریسک است و بازدهی آن در بلند مدت معقول و گاهاً زیاد بوده است.
• طلا: نرخ بازدهی طلا می‌تواند از سرمایه‌ی شما در برابر تورم محافظت کند و ریسک صندوق‌های طلا نیز بسیار پایین است.
• خودرو: خودرو دارای بازدهی قابل توجهی است، اما ریسک آن گاهاً ممکن است منجر به ضرر شما شود.
• بورس: بورس بازدهی بالایی دارد اما بازار مالی است؛ در بازارهای مالی ریسک از بین رفتن سرمایه بالا است.
• ارزهای دیجیتال: ارزهای دیجیتال بازدهی بیشتری نسبت به بورس دارند اما ریسک صفر شدن سرمایه‌ی شما در این بازارها وجود دارد.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا: صندوق‌های طلا دارای بازدهی متوسطی هستند و بسیار کم ریسک محسوب می‌شوند.
• دلار: بازدهی دلار می‌تواند تا مقدار زیادی شما را در مقابل تورم مقاوم کند، اما ریسک آن نسبتاً بالا است.

مقایسه عملکرد تاریخی هر نوع سرمایه گذاری در دوران تورم

در ادامه جدول مقایسه سرمایه گذاری در بازارهای مختلف را مشاهده می کنید.

نمودار میله‌ای زیر میزان بازدهی سرمایه‌گذاری روی بازارهای مختلف را از 4 سال اخیر تاکنون نشان می‌دهد.

نکات مهم برای سرمایه گذاری در زمان تورم

• از صندوق‌های بلند مدت و سپرده‎‌های ثابت دوری کنید: تورم بازارها را نوسانی می‌کند؛ در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران محتاط‌تر عمل می‌کنند و سرمایه‌ی خود را در صندوق‌های بلند مدت قرار می‌دهند. این صندوق‌ها توانایی افزایش سرمایه‌ی شما در بلند مدت را ندارند و حتی ممکن است ارزش آن را حفظ نیز نکنند.
• از مزیت‌های طلا در پورتفوی خود استفاده کنید: بسیاری از سرمایه‌گذاران طلا را به عنوان بخش مهمی از پورتفوی خود می‌دانند.
• تنوع‌سازی سبد سرمایه گذاری: توجه داشته باشید که تاثیر تورم روی دارایی‌ها از دسته‌های مختلف یکسان نیست؛ تنوع سازی در ابزارهای مالی و دارایی‌ها مانند سهام، طلا، املاک و غیره می‌تواند به پورتفوی شما کمک کند تا در زمان تورم مسیر حرکت بهتری را طی کند. تنوع سازی در زمان تورم برای رسیدن به بازدهی بلند مدت با ریسک حداقل ضروری است.
• مشاوره با کارشناسان مالی: قبل از سرمایه‌گذاری در این بازارها از کارشناسان مالی اطلاعات لازم را کسب کنید؛ ممکن است گمان کنید که مبلغ پرداختی برای دریافت مشاوره از این افراد یک هزینه است در صورتی که یک سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. زمانی که درباره‌ی بازاری اطلاعات کافی را ندارید، کسب اطلاعات از آن بازار در اولویت قرار دارد.
• اهمیت دانش مالی و آگاهی از بازارها: بسیاری از افراد در سال 1398 گمان می‌کردند که با ورود به بورس تهران سودهای زیادی را کسب می‌کنند؛ منطق این افراد استفاده از استدلال پیش بینی آینده به وسیله‌ی اتفاقات رخ داده در گذشته بود؛ بسیاری از این افراد صرفاً با استناد بر این موضوع سرمایه‌های زیادی را وارد بازار کردند و متضرر شدند. بدیهی است که بازارهای سرمایه‌گذاری همگی نیازمند دانش قابل توجهی هستند و افراد باید با آگاهی کامل وارد این بازارها شوند.

نتیجه‌گیری

در صورتی که در زمان تورم سرمایه‌ی خود را افزایش ندهید، با کاهش سالانه و یا حتی ماهانه‌ی ارزش پول خود مواجه خواهید شد؛ در این مقاله سعی کردیم برخی از بازارهای سرمایه‌گذاری برای حفظ و افزایش سرمایه را معرفی کنیم اما توجه داشته باشید که تمامی این بازارها دارای ریسک‌های منحصر به فردی می‌باشند و بهتر است با دانش کافی وارد این بازارها شوید.

بهترین روش‌های سرمایه گذاری بر اساس شرایط فردی و ریسک پذیری

در صورتی که سرمایه‌ی زیادی دارید و خود را فردی ریسک پذیر می‌دانید؛ می‌توانید بخشی از پورتفوی خود را به سرمایه‌گذاری با دیدگاه هولد (بلند مدت) اختصاص دهید. اما سعی کنید میزانی را اختصاص دهید که در صورت متضرر شدن، پورتفوی شما ضرر زیادی را تجربه نکند.

اهمیت داشتن یک برنامه سرمایه گذاری بلندمدت

طبق آمار به دست آمده، بازارهایی مانند بورس تهران، ارز، صندوق‌های طلا، ملک و غیره همواره در بلند مدت صعودی بوده‌اند؛ ممکن است زمان‌هایی وجود داشته باشد که این بازارها با رکود مواجه شوند و ریزش کنند اما در بلند مدت همگی آنها صعودی و سودده هستند. توجه داشته باشید که یکی از اصول سرمایه‌گذاری صبور بودن است.