هر روز افراد بیشتری وارد دنیای رمزارز میشوند، اما بسیاری هنوز نمیدانند چطور میتوان از دل بلاکچین، اطلاعات ارزشمندی برای تصمیمگیری بهدست آورد. تحلیل آنچین دقیقاً همینجاست که معنا پیدا میکند؛ روشی مبتنی بر دادههای واقعی که پشت پرده رفتار سرمایهگذاران و جریانهای بازار را آشکار میکند. اگر بهدنبال درکی عمیقتر از آنچه در نمودارهای قیمتی پنهان شده هستید، این مقاله میتواند مسیر روشنی برای شروع باشد.
تحلیل آنچین چیست؟
تحلیل آنچین (On-Chain Analysis) به فرآیند بررسی و تفسیر دادههایی گفته میشود که مستقیماً از بلاکچین استخراج میشوند. این نوع تحلیل با استفاده از اطلاعاتی مانند حجم تراکنشها، تعداد آدرسهای فعال، جریان ورودی و خروجی به صرافیها و رفتار کیفپولها، به تریدرها و سرمایهگذاران کمک میکند تا درک عمیقتری از وضعیت واقعی شبکه یک رمزارز بهدست آورند. برخلاف تحلیل تکنیکال که صرفاً بر اساس نمودار قیمت کار میکند، تحلیل درون زنجیرهای بر پایه دادههای واقعی و تغییرناپذیر شبکه بنا شده و میتواند دیدی شفافتر از روندهای بازار ارائه دهد.
ارزهای دیجیتال و بلاکچین به زبان ساده: راهنمای گامبهگام برای شروع
انواع دادههای آنچین
برای انجام تحلیل آنچین دقیق، باید انواع مختلف دادههایی را که در بلاکچین ثبت میشوند بهدرستی شناخت و تفسیر کرد. این دادهها بهطور کلی به چند دسته مختلف تقسیم میشوند که هرکدام بینشی خاص درباره وضعیت بازار و رفتار کاربران ارائه میدهند. در جدول زیر، مهمترین دستههای دادههای آنچین همراه با توضیح کاربردی آنها آورده شده است:
نوع داده آنچین | توضیح مختصر |
دادههای تراکنش (Transaction Data) | شامل تعداد، حجم و نوع تراکنشهای انجامشده بین آدرسها در شبکه میشود. |
دادههای آدرسها (Address Data) | اطلاعاتی مانند تعداد آدرسهای فعال، آدرسهای جدید یا موجودی آدرسها را بررسی میکند. |
دادههای صرافی (Exchange Flows) | جریان ورود و خروج رمزارزها به/از صرافیها را مشخص میکند و نشانگر فشار خرید یا فروش است. |
دادههای ماینینگ (Mining Data) | شامل هشریت، پاداش ماینرها و میزان عرضه جدید توکنها است که به امنیت شبکه و تورم مرتبط است. |
دادههای زماننگار (Temporal Data) | اطلاعات مرتبط با زمان نگهداری کوینها (Coin Age) یا الگوهای نگهداری بلندمدت را نشان میدهد. |
دادههای وضعیت شبکه (Network Health) | معیارهایی مثل رشد شبکه، تعداد تراکنش در ثانیه و ازدحام شبکه را شامل میشود. |
شاخصهای مهم در تحلیل آنچین
برای استخراج بینشهای ارزشمند از دادههای بلاکچین، تحلیلگران از شاخصهای خاصی استفاده میکنند که هرکدام جنبهای متفاوت از رفتار سرمایهگذاران و وضعیت بازار را نمایان میسازند. در این بخش با مهمترین شاخصهای آنچین آشنا میشویم:
NVT Ratio (ارزش شبکه به تراکنش):
نسبت NVT، ارزش کل بازار یک رمزارز را نسبت به حجم تراکنشهای روزانه آن اندازهگیری میکند. این شاخص مشابه نسبت P/E در بازار سهام است و برای سنجش ارزشگذاری شبکه بهکار میرود. بالا بودن NVT ممکن است نشاندهنده بیشارزشگذاری یا کاهش فعالیت در شبکه باشد.
تعداد آدرسهای فعال:
این شاخص تعداد کیفپولهایی را نشان میدهد که در یک بازه زمانی مشخص اقدام به ارسال یا دریافت رمزارز کردهاند. افزایش آدرسهای فعال معمولاً نشاندهنده رشد پذیرش و افزایش مشارکت کاربران در شبکه است که میتواند سیگنال صعودی تلقی شود.
جریان ورودی/خروجی به صرافیها (Exchange Inflow/Outflow):
این شاخص حجم کوینهایی را که وارد یا خارج از صرافیها میشوند بررسی میکند. افزایش ورودی به صرافیها اغلب بهعنوان نشانهای از آمادگی برای فروش در نظر گرفته میشود، در حالیکه خروج از صرافی میتواند نشاندهنده تمایل به نگهداری باشد.
SOPR (Spent Output Profit Ratio):
شاخص SOPR نشان میدهد که آیا کوینهایی که خرج شدهاند، با سود یا زیان نسبی نسبت به زمان خرید اولیهشان معامله شدهاند. اگر SOPR بالاتر از ۱ باشد، فروشندگان در سود هستند و پایین بودن آن نشانهای از فروش در ضرر است.
شاخص MVRV (Market Value to Realized Value):
نسبت MVRV، ارزش بازار فعلی را با ارزش تحققیافته مقایسه میکند. بالا بودن این نسبت ممکن است نشاندهنده حباب قیمتی باشد، در حالیکه سطوح پایین آن میتواند نشانهای از کف بازار و فرصت خرید تلقی شود.
نسبت نهنگها به آدرسهای کوچک:
این شاخص نسبت میزان دارایی نهنگها (آدرسهایی با موجودی بالا) به کیفپولهای خرد را بررسی میکند. تسلط نهنگها بر عرضه یک رمزارز میتواند نشانه تمرکز بازار و احتمال نوسانات شدیدتر باشد.
ابزارهای تحلیل آنچین
برای دسترسی به دادههای آنچین و تبدیل آنها به بینشهای قابل استفاده، نیاز به پلتفرمهایی داریم که این دادهها را بهصورت ساختیافته و قابل درک ارائه دهند. در این بخش، چند ابزار پرکاربرد تحلیل آنچین را معرفی میکنیم که مورد استفاده تریدرها، تحلیلگران و سرمایهگذاران قرار میگیرند:
Glassnode (گلسنود)
گلسنود یکی از معروفترین پلتفرمهای تحلیل آنچین است که داشبوردهای حرفهای برای بررسی شاخصهایی مثل NVT، SOPR، MVRV، جریان صرافیها، فعالیت نهنگها و دادههای مربوط به کیفپولها ارائه میدهد. نسخه رایگان آن امکانات محدودی دارد، اما برای تحلیل عمیقتر، نسخه Advanced یا Professional نیاز است. رابط کاربری آن برای کاربران نیمهحرفهای و حرفهای بسیار مناسب است.
CryptoQuant (کریپتوکوانت)
کریپتوکوانت بهویژه برای تحلیل رفتار نهنگها، بررسی جریان صرافیها، شاخصهای هشریت و دادههای ماینینگ شناخته میشود. این پلتفرم امکان تنظیم هشدار (Alert) بر اساس شاخصهای دلخواه را نیز دارد، که برای تریدرهای لحظهای بسیار مفید است. مزیت دیگر آن، انتشار سریع دادهها و تحلیلهای مبتنی بر رفتار شبکه بیتکوین و اتریوم است.
Santiment
سانتیمنت بیشتر بر تحلیل رفتاری (sentiment) و دادههای درون زنجیرهای تمرکز دارد. علاوه بر دادههای آنچین، ابزارهایی برای تحلیل شبکههای اجتماعی، روند اخبار و احساسات بازار ارائه میدهد که آن را برای تحلیل ترکیبی بنیادی و روانشناختی بازار مناسب میکند.
Dune Analytics
Dune یک پلتفرم داده باز است که کاربران میتوانند با زبان SQL داشبوردهای اختصاصی خود را بسازند. این ابزار برای پروژههای دیفای (DeFi) و تحلیل قراردادهای هوشمند بسیار مفید است. انعطافپذیری بالا در ساخت گزارش و رایگان بودن از مزایای مهم Dune است.
IntoTheBlock
این پلتفرم شاخصهایی مثل توزیع دارندگان کوین، احتمال ورود به سود/ضرر، و تحلیل رفتار آدرسها را بهصورت تصویری و ساده ارائه میدهد. برای کاربران مبتدی و کسانی که به دنبال تحلیل سریع و قابل فهم هستند، ابزار مناسبی محسوب میشود.
چگونه از تحلیل آنچین استفاده کنیم؟
برای استفاده مؤثر از تحلیل آنچین، ابتدا باید هدف خود را مشخص کنید؛ مثلاً پیشبینی روند قیمت، شناسایی رفتار نهنگها یا بررسی احساسات بازار. سپس با استفاده از ابزارهایی مانند گلسنود یا کریپتوکوانت، شاخصهای کلیدی مانند جریان ورودی به صرافیها، نسبت MVRV یا تعداد آدرسهای فعال را بررسی میکنید. این دادهها باید در کنار سایر تحلیلها مانند تکنیکال یا فاندامنتال تفسیر شوند تا تصویر جامعتری از وضعیت بازار ارائه دهند. ترکیب دادههای آنچین با مدیریت ریسک و تایمینگ مناسب، میتواند تصمیمگیری معاملاتی را هوشمندانهتر و دقیقتر کند.
مزایا و معایب تحلیل آنچین
تحلیل آنچین ابزاری قدرتمند برای درک رفتار بازار از درون شبکه بلاکچین است، اما مانند هر روش تحلیلی، دارای مزایا و محدودیتهایی است که در ادامه به آنها پرداخته میشود:
مزایا | معایب |
ارائه دادههای شفاف، قابل اعتماد و تغییرناپذیر | نیاز به تفسیر دقیق و تجربه برای درک صحیح دادهها |
امکان شناسایی رفتار نهنگها و جریان سرمایه در شبکه | برخی دادهها با تأخیر منتشر میشوند یا تفسیر آنها دشوار است |
مکمل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال برای تصمیمگیری بهتر | وابستگی زیاد به ابزارهای خاص که برخی پولی هستند |
قابلیت تشخیص روندهای بلندمدت و احساسات واقعی بازار | عملکرد ضعیف در بازارهای بسیار کوتاهمدت و پرنوسان |
کمک به تشخیص سطوح کف و سقف قیمتی با شاخصهای خاص | نبود استاندارد مشخص برای برخی شاخصها بین منابع مختلف |
آینده تحلیل آنچین در کریپتو
آینده تحلیل آنچین در بازار کریپتو با سرعتی چشمگیر در حال تحول است. با رشد فناوریهای مرتبط با بلاکچین، ابزارهای تحلیل آنچین نیز پیشرفتهتر و دقیقتر میشوند. پلتفرمهایی مانند گلسنود و کریپتوکوانت امکاناتی را فراهم کردهاند که تحلیلگران میتوانند رفتار نهنگها، جریانهای سرمایه و شاخصهای کلیدی را با دقت بیشتری بررسی کنند. این پیشرفتها به سرمایهگذاران کمک میکند تا تصمیمات بهتری در بازارهای پرنوسان اتخاذ کنند.
با این حال، چالشهایی نیز وجود دارد. تفسیر صحیح دادههای آنچین نیاز به دانش تخصصی دارد و ممکن است برای کاربران مبتدی پیچیده باشد. علاوه بر این، برخی دادهها ممکن است با تأخیر منتشر شوند یا تفسیر آنها دشوار باشد. با این وجود، با آموزش مستمر و استفاده از منابع معتبر، میتوان از این ابزار قدرتمند برای تحلیل دقیقتر بازارهای رمزارز بهرهبرداری کرد.
سخن پایانی
تحلیل آنچین بهعنوان یکی از پیشرفتهترین روشهای بررسی بازار رمزارز، با ارائه دادههای شفاف، غیرقابلدستکاری و مبتنی بر واقعیت شبکه، توانسته جایگاه ویژهای در میان تحلیلگران حرفهای پیدا کند. با استفاده از شاخصهای کلیدی و ابزارهای تخصصی، میتوان رفتار نهنگها، میزان پذیرش کاربران و نقاط ورود و خروج سرمایه را بهدقت رصد کرد. هرچند تفسیر این دادهها نیازمند تجربه و دانش است، اما ترکیب آن با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، قدرت تصمیمگیری را چندین برابر افزایش میدهد. آینده تحلیل آنچین روشن است و برای کسانی که میخواهند در بازار کریپتو موفق باشند، یادگیری آن ضرورتی اجتنابناپذیر است.