کانال قیمتی (Price Channel) یک ابزار بسیار کاربردی برای معامله‌گران است تا بتوانند برای شناسایی روندها و نقاط خرید و فروش در بازارهای مالی از آن استفاده کنند. کانال قیمتی از دو خط موازی یعنی خط حمایت و خط مقاومت تشکیل شده است. در ادامه الگوی کانال قیمتی را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
کانال قیمتی چیست؟
الگوی کانال قیمتی یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است. کاربرد کانال قیمتی در بازارهای مالی مثل فارکس، شناسایی روندها و نقاط حمایت و مقاومت در معاملات مختلف است.
الگوی شماتیک کانال قیمتی مبتنی بر دو خط موازی است که قیمت دارایی‌ها بین این دو خط در نوسان است. در کانال قیمتی، خط بالا یا خط مقاومت نشانگر سطحی از قیمت است که در آن دارایی با فشار فروش مواجه خواهد شد. این خط (خط مقاومت) از افزایش بیشتر فشار فروش جلوگیری می‌کند.
در مقابل خط پایین یا خط حمایت در کانال قیمتی نشانگر سطحی است که در آن سطح دارایی با فشار خرید مواجه می‌شود. خط حمایت از فشار بیشتر خرید جلوگیری می‌کند.
خط بالا (خط مقاومت) در کانال قیمتی نشان‌دهنده سطح قیمتی است که قیمت دارایی در آن سطح معمولاً با فشار فروش مواجه می‌شود و از افزایش بیشتر جلوگیری می‌شود. خط پایین (خط حمایت) نشان‌دهنده سطح قیمتی است که در آن سطح، قیمت دارایی معمولاً با فشار خرید مواجه شده و از کاهش بیشتر جلوگیری می‌شود.
کاربرد کانال قیمتی را می‌توان در تشخیص مواردی مثل تشخیص روندها، تشخیص نقاط ورود و خروج و تشخیص نقطه‌ی شکست کانال خلاصه کرد.
کانال صعودی، کانال نزولی و کانال خنثی سه نوع مختلف کانال قیمتی هستند که در ادامه به طور مفصل به معنای آنها خواهیم پرداخت.
کانال صعودی (Ascending Channel) چیست؟
کانال صعودی (Ascending Channel) یک الگوی تحلیل تکنیکال است که در آن قیمت یک دارایی به طور مداوم در یک روند صعودی حرکت می‌کند.
ساختار کانال صعودی متشکل از دو خط موازی است که هر دو به سمت بالا زاویه دارند و قیمت دارایی بین این دو خط نوسان می‌کند. کانال صعودی که خود زیرمجموعه کانال قیمتی است، از دو خط موازی به نام‌های خط مقاومت بالایی و خط حمایت پایینی تشکیل شده است.
معنا و کاربرد خط مقاومت و خط حمایت در کانال صعودی
- خط مقاومت بالایی: خط مقاومت بالایی با اتصال نقاط اوج (highs) قیمتی رسم می‌شود. خط مقاومت به سمت بالا زاویه دارد و در نمودار روی خط حمایت قرار می‌گیرد.
- خط حمایت پایینی: این خط با اتصال نقاط کف (lows) قیمتی رسم می‌شود. این خط هم مثل خط مقاومت به سمت بالا متمایل است با این تفاوت که همیشه زیر خط مثاومت قرار می‌گیرد.
به طور کلی در کانال صعودی، هر دو خط به سمت بالا شیب دارند. وقتی نمودار قیمت در این حالت قرار بگیرد، نشان‌دهنده این است که قیمت به طور کلی در حال افزایش است.
کانال صعودی چه ویژگی‌هایی دارد؟
اگر بخواهیم سه ویژگی اصلی کانال صعودی را برشمریم، باید بگوییم کانال صعودی همیشه به سمت بالا حرکت می‌کند؛ این یعنی هر دو خط در نمودار صعودی همیشه به سمت بالا متمایلند و قیمت دارایی همیشه بین خط بالایی (مقاومت) و خط پایینی (حمایت) در نوسان است. به طور کلی کانال صعودی همانطور که از نامش پیداست، همیشه صعودی است و هیچوقت جهت آن به سمت پایین نمی‌چرخد.
کاربردهای کانال صعودی چیست؟
به طور کلی با استفاده از کانال صعودی می‌توان روند صعودی بازارها را ردیابی و نقاط ورود و خروج برای خرید و فروش را شناسایی کنند. علاوه بر این کانال صعودی می‌تواند نقاط مناسب برای توقف ضرر (Stop Loss) و اهداف سود (Profit Targets) را به ما نشان دهد.
جالب است بدانید شکست هر کدام از خط‌های مقاومت یا حمایت می‌تواند سیگنال تغییر روند باشد. با ردگیری و توجه به این شکست‌ها می‌توان فرصت‌های مناسب برای ورود یا خروج سرمایه را شناسایی کرد.
نحوه رسم کانال صعودی
برای رسم یک کانال صعودی ابتدا باید نقاط اوج و کف قیمتی را شناسایی کنیم. با اتصال تمام نقاط اوج قیمت در بازه‌های زمانی مختلف، خط بالایی یا خط مقاومت ترسیم خواهد شد و اتصال نقاط کف قیمت، خط پایینی یا خط حمایت را رسم خواهد کرد. فراموش نکنید چه نقاط اوج قیمت و چه نقاط کف قیمت، همیشه در نمودار صعودی افزایشی هستند.
یک مثال برای فهم بهتر کانال صعودی
فرض کنید قیمت سهام یک شرکت در یک بازه‌ی سه ماهه از 10 هزار دلار تومان به 20 هزار دلار برسد و در این مدت سه ماهه هم نوساناتی داشته باشد. منظور از نوسان این است که مثلا در اوایل ماه اول به 12 هزار دلار برسد اما در اواخر ماه به 11 هزار دلار نزول کند. همچنین در اوایل ماه دوم به 15 هزار دلار برسد و سپس در اواخر ماه دوم به 13 هزار دلار کاهش پیدا کند. این روند با افزایش قیمت سهام در اوایل ماه سوم به 17 هزار دلار و با کاهش آن در اواخر ماه سوم به 14 هزار دلار تکمیل خواهد شد.
حال اگر نقاط اوج قیمت یعنی 12، 15 و 17 هزار دلار را به هم وصل کنیم، خط بالایی یا خط مقاومت به دست خواهد آمد و با ترسیم یک خط بین نقاط کف قیمت یعنی 11، 13 و 14 هزار دلار، خط حمایت پایینی به دست خواهد آمد.
کانال نزولی (descending Channel) چیست؟
کانال نزولی (Descending Channel) یک الگوی تحلیل تکنیکال است که در آن قیمت یک دارایی به طور مداوم در یک روند نزولی حرکت می‌کند.
ساختار کانال نزولی متشکل از دو خط موازی است که هر دو به سمت پایین زاویه دارند و قیمت دارایی بین این دو خط نوسان می‌کند. کانال نزولی که خود زیرمجموعه کانال قیمتی است، از دو خط موازی به نام‌های خط مقاومت بالایی و خط حمایت پایینی تشکیل شده است.
معنا و کاربرد خط مقاومت و خط حمایت در کانال نزولی
- خط مقاومت بالایی: خط بالا یا خط مقاومت با اتصال نقاط اوج (highs) قیمتی در شرایط نزولی ارزش یک سرمایه رسم می‌شود.
- خط حمایت پایینی: خط پایینی یا خط حمایت با اتصال نقاط کف (lows) قیمتی رسم در شرایط نزولی ارزش یک سرمایه رسم می‌شود.
ویژگی‌های کانال نزولی
کانال نزولی برخلاف کانال صعودی که همیشه به سمت بالا متمایل بود، به سمت پایین زاویه دارد. درواقع هم خط مقاومت و هم خط حمایت هر دو مسیری نزولی دارند. علاوه بر این روند قیمت یک دارایی در شرایطی که قیمت نزولی است، همیشه بین دو خط مقاومت و حمایت قرار می‌گیرد. در اینجا معیار ما برای نقاط اوج و نقاط کف قیمت، میزان سقوط ارزش سهام است؛ هرچه سقوط سهام بیشتر باشد، به خط پایینی نزدیک‌تر و هرچه سقوط سهام کمتر باشد، به خط بالایی نزدیک‌تر است. اما به طور کلی قیمت همیشه بین این دو خط در نوسان خواهد بود.
کاربردهای کانال نزولی
کانال نزولی به معامله‌گران کمک می‌کند تا روند نزولی بازار را شناسایی کنند، نقاز توقف ضرر و اهداف سود را بشناسند و محل دقیق شکست کانال را ردیابی کنند.
نحوه رسم کانال نزولی
برای رسم کانال نزولی ابتدا باید نقاط اوج و کف قیمتی یک سهام که به طور مداوم در حال کاهش هستند را شناسایی کنیم. با اتصال نقاط اوج قیمتی (کمترین سقوط سهام) خط بالایی رسم خواهد شد و با اتصال نقاط کف قیمتی (بیشترین سقوط سهام) خط پایینی رسم خواهد شد.
یک مثال برای درک بهتر کانال نزولی
فرض کنید قیمت سهام یک شرکت در یک بازه‌ی شش ماهه از 20 هزار دلار تومان به 8 هزار دلار برسد و در این مدت شش ماهه هم نوساناتی داشته باشد. منظور از نوسان این است که مثلا در ماه اول به 19 هزار دلار، در ماه دوم به 17 هزار دلار، در ماه سوم به 14 هزار دلار، در ماه چهارم به 13 هزار دلار، در ماه پنجم به 12 هزار دلار و در ماه ششم به 8 هزار دلار برسد.
حال اگر نقاط اوج قیمت (کمترین سقوط ارزش سهام) یعنی 19، 13 و 12 هزار دلار را به هم وصل کنیم، خط بالایی یا خط مقاومت به دست خواهد آمد و با ترسیم یک خط بین نقاط کف قیمت (بیشترین سقوط ارزش سهام) یعنی 17، 14 و 8 هزار دلار، خط حمایت پایینی به دست خواهد آمد.
مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: اندیکاتور RSI چیست؟
استراتژی ترید در الگوی کانال
استراتژی ترید در الگوی کانال قیمتی به معنای شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب بر اساس حرکت قیمت‌ها در داخل کانال قیمتی است. این استراتژی‌ها در هر دو نوع کانال صعودی و نزولی کاربرد دارند.
چند استراتژی رایج ترید
1. خرید در خط حمایت و فروش در خط مقاومت
این استراتژی ترید در هر دو کانال صعودی و نزولیِ کانال قیمتی قابل استفاده است. بر همین اساس:
- در کانال صعودی معامله‌گران وقتی الگوی قیمتی به خط حمایت (پایین کانال) نزدیک شود، خرید می‌کنند و زمانی که الگوی قیمتی به خط مقاومت (بالای کانال) نزدیک شوند، اقدام به فروش خواهند کرد.
- در کانال نزولی وقتی الگوی قیمتی به خط مقاومت (بالای کانال) نزدیک شود، فروش می‌کنند و زمانی که الگوی قیمت به خط حمایت (پایین کانال) نزدیک شود، خرید می‌کنند.
2. شکست (Breakout)
شکست کانال قیمتی به معنای عبور قیمت از خطوط مقاومت یا حمایت است. در این شرایط بسته به اینکه شکست کانال قیمتی به سمت بالا اتفاق افتاده باشد یا به سمت پایین، استراتژی ترید متفاوت خواهد بود.
- در شکست کانال قیمتی به سمت بالا (Breakout Up) اگر قیمت از خط مقاومت کانال صعودی عبور کند، نشانه‌ای از تقویت روند صعودی ارزش دارایی است و سیگنال مثبتی برای خرید تلقی می‌شود.
- در شکست کانال قیمتی به سمت پایین (Breakout Down) اگر قیمت از خط حمایت کانال نزولی عبور کند، نشانه‌ای از تقویت روند نزولی است و سیگنالی برای فروش تلقی خواهد شد.
3. توقف ضرر (Stop Loss) و کسب سود (Take Profit)
- توقف ضرر: در هر معامله باید حد ضرر تعیین شود. استفاده از حد ضرر در استراتژی ترید اهمیت زیادی دارد. بر همین اساس در کانال صعودی، حد ضرر زیر خط حمایت و در کانال نزولی، حد ضرر بالای خط مقاومت قرار دارد. حد ضرر در هر دو نمودار صعودی و نزولی به منزله‌ی زنگ هشداری برای تریدر است تا بتواند در زمان مناسب خرید یا فروش را انجام دهد.
- کسب سود: در هر معامله می‌توان نقاطی طلایی برای کسب سود را تعیین کرد؛ بر همین اساس نقاط کسب سود در کانال صعودی، نزدیک به خط مقاومت قرار دارند و در کانال نزولی در نزدیکی خط حمایت واقع شده‌اند.
4. ورود در بازگشت قیمت در کانال قیمتی (Pull Back Entry)
یکی دیگر از استراتژی‌های کاربردی ترید با استفاده از کانال قیمتی، توجه به Pull Back Entry یا نقطه بازگشت قیمت در کانال‌های صعودی و نزولی است.
بر همین اساس اگر قیمت در کانال صعودی به خط حمایت نزدیک شود و نشانه‌های بازگشت به روند صعودی مثل الگوهای شمعی معکوس یا واگرایی مثبت در اندیکاتورها نیز مشاهده شوند، می‌توان خرید کرد.
در مقابل اگر در کانال نزولی، قیمت به خط مقاومت بازگردد و نشانه‌های بازگشت نیز تایید شوند، می‌توان اقدام به فروش دارایی کرد.
نقطه ورود و تارگت در کانال قیمتی
در تحلیل تکنیکال، نقطه ورود (Entry Point) و تارگت (Target) به معنای نقاط خاصی در نمودار قیمتی هستند که معامله‌گران برای ورود به یک معامله و تعیین اهداف سود خود از آنها استفاده می‌کنند.
نقطه ورود (Entry Point)
نقطه ورود به موقعیتی در کانال قیمتی اشاره دارد که معامله‌گر تصمیم می‌گیرد یک موقعیت خرید یا فروش باز کند. اما در کانال قیمتی، نقاط ورود چگونه تعیین می‌شوند؟
در کانال صعودی (Ascending Channel)
برای خرید در کانال صعودی زمانی که قیمت به خط حمایت کانال نزدیک و نشانه‌های بازگشت به بالا دیده شود یا نمودار قیمت به سمت بالا شکست پیدا کند، در شرایطی که قیمت از خط مقاومت بگذرد و نشانه‌های تایید شکست دیده شود، می‌توان وارد موقعیت خرید شد.
در کانال نزولی (Descending Channel)
برای فروش زمانی که قیمت به خط مقاومت کانال نزدیک می‌شود و نشانه‌های بازگشت به پایین دیده شود و اگر قیمت از خط حمایت عبور کند و نشانه‌های تایید شکست نیز دیده شود، می‌توان وارد موقعیت فروش شد.
تارگت (Target)
تارگت به نقطه‌ای در نمودار قیمت اطلاق می‌شود که معامله‌گر قصد دارد در آن نقطه سود خود را به دست آورد و موقعیت خود را ببندد. تعیین تارگت به کمک خطوط حمایت و مقاومت کانال انجام می‌شود.
تارگت در کانال صعودی (Ascending Channel)
برای تارگت در کانال صعودی دو موقعیت را می‌توان متصور شد:
- تارگت فروش: زمانی که قیمت به خط مقاومت کانال (بالای کانال) نزدیک شود، می‌توان موقعیت خرید را بست و سود کسب کرد.
- تارگت شکست: اگر قیمت از خط مقاومت عبور کند، تارگت می‌تواند برابر با فاصله بین خطوط حمایت و مقاومت باشد که از نقطه شکست به بالا اضافه می‌شود.
تارگت در کانال نزولی (Descending Channel)
تارگت خرید: زمانی که قیمت به خط حمایت کانال نزدیک می‌شود، می‌توان موقعیت فروش را بست و سود کسب کرد.
تارگت شکست: اگر قیمت از خط حمایت عبور کند، تارگت می‌تواند برابر با فاصله بین خطوط حمایت و مقاومت باشد که از نقطه شکست به پایین اضافه می‌شود.
شکست کانال نزولی چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
شکست کانال نزولی (Descending Channel Breakout) در شرایطی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی از مرز بالایی کانال نزولی رد شده و بالاتر از خط مقاومت حرکت کند.
این اتفاق معمولا به معنای تغییر روند نزولی به صعودی است. شکست کانال نزولی سیگنال‌هایی مبنی بر احتمال وجود فرصت‌های جدید خرید را به معامله‌گران ارسال می‌کند.
شکست کانال نزولی چه نشانه‌هایی دارد؟
شکست کانال نزولی را معمولا با چهار نشانه می‌توان تشخیص داد؛ شکست خط مقاومت، افزایش حجم معاملات، بازگشت قیمت به خط مقاومت و تایید اندیکاتورهای تکنیکال نشانه‌های معتبری برای تایید شکست کانال نزولی هستند.
شکست خط مقاومت
برای آنکه از شکست کانال نزولی مطمئن شویم، باید به شکست خط مقاومت توجه کنیم. بر همین اساس قیمت باید به وضوح از خط مقاومت بالایی کانال عبور کند و عبور آن با کندل‌های قوی و بلند همراه باشد. عاملی که نشان‌دهنده تمایل زیاد به خرید و شکست کانال نزولی است.
حجم معاملات
افزایش قابل توجه حجم معاملات در هنگام شکست می‌تواند تأیید کند که شکست معتبر است. افزایش حجم معاملات نشان می‌دهد که تعداد زیادی از تریدرها به این شکست واکنش نشان داده‌اند و درحال معامله هستند.
بازگشت قیمت به خط مقاومت (Pullback)
در بسیاری از موارد، قیمت پس از شکست به خط مقاومت بازمی‌گردد (Pullback) و سپس دوباره به سمت بالا حرکت می‌کند. این بازگشت می‌تواند فرصتی برای ورود به معامله با ریسک کمتر و البته تایید شکست کانال نزولی باشد.
تأیید اندیکاتورهای تکنیکال
اندیکاتورهایی مثل RSI (شاخص قدرت نسبی) و MACD (میانگین متحرک همگرا/واگرا) می‌توانند به تأیید شکست کمک کنند. مثلا اگر شاخص RSI به بالای 70 برسد، باید بفهمیم خرید افزایش پیدا کرده است و آن را نشانه‌ای از تایید شکست کانال نزولی قلمداد کنیم.
آموزش کشیدن کانال قیمتی در تحلیل تکنیکال
برای کشیدن کانال در تحلیل تکنیکال ابزارهای متفاوتی وجود دارد؛ ابزارهایی مانند تریدینگ ویو و متاتریدر که با استفاده از ابزارهای آنها می‌توانید یک کانال صعودی یا نزولی ترسیم کنید.
ابزار رسم کانال قیمتی در تریدینگ ویو
برای رسم کانال در نرم افزار تریدینگ ویو می‌بایست پس از ورود به حساب کاربری خود، نماد مورد نظر خود را پیدا کرده و نمودار آن را باز کنید.
بعد از باز کردن نمودار، در نوار سمت چپ بر روی آیکون Drawings کلیک و گزینه‌ی Parallel Channel را انتخاب کنید. با استفاده از این ابزار می‌توانید کانال قیمتی مورد نظر خود را رسم کنید.
رسم خطوط حمایت و مقاومت در کانال قیمتی
برای رسم خط حمایت (خط پایینی) باید روی نمودار کلیک و نقاط کف قیمت را به هم متصل کنید. با اتصال این خطوط به هم، خط حمایت رسم خواهد شد. در مقابل با متصل کردن نقاط اوج قیمت، خط مقاومت نیز رسم خواهد شد.
ابزار رسم کانال قیمتی در متاتریدر
رسم کانال قیمتی در نرم‌افزار متاتریدر (Meta Trader) نیز یکی از ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا روندهای قیمتی و نقاط حمایت و مقاومت را شناسایی کنند.
برای رسم کانال قیمتی در نرم افزار متاتریدر می‌بایست وارد حساب کاربری خود شوید و سپس نماد مورد نظر خود را پیدا کنید. بعد از پیدا کردن نماد معاملاتی مورد نظر، در نوار ابزار بالای صفحه گزینه‌ی Insert را بزنید و از منوی باز شده به بخش Channels بروید. در این بخش با انتخاب ابزار Equidistant Channel می‌توانید کانال مورد نظر خود را رسم کنید.
مطالعه این مطلب پیشنهاد می شود: الگوی قدرتمند در تحلیل تکنیکال + بررسی 6 الگوی کاربردی
سخن پایانی
کانال قیمتی، یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که بدون آن نمی‌توانیم معاملاتی دقیق و مبتنی بر داده‌ها را تجربه کنیم. کانال قیمتی به سه دسته‌ی کانال صعودی، کانال نزولی و کانال خنثی دسته‌بندی می‌شود. هر یک از این کانال‌ها دارای یک خط حمایت و یک خط مقاومت هستند که به‌عنوان بک راهنما برای تصمیم‌گیری درباره خرید و فروش شاخص‌های بازارهای مالی عمل می‌کنند.
در کانال قیمتی خط بالا (خط مقاومت) نشان‌دهنده سطح قیمتی است که قیمت دارایی در آن سطح معمولاً با فشار فروش مواجه می‌شود و از افزایش بیشتر آن جلوگیری می‌شود. خط پایین (خط حمایت) نشان‌دهنده سطح قیمتی است که در آن سطح، قیمت دارایی معمولاً با فشار خرید مواجه شده و از کاهش بیشتر جلوگیری می‌شود.
کانال قیمتی را می‌توان با استفاده از ابزارهای سایت‌های معتبری مثل تریدینگ ویو و متاتریدر رسم کرد. این سایت‌ها امکانات رسم کانال قیمتی صعودی یا نزولی را در اختیار ما قرار می‌دهند و می‌توان کانال قیمتی هر شاخص اقتصادی را در آنها رسم و ذخیره کرد.
سوالات متداول
کدامیک از الگوهای کانال بولیش است؟
الگوی کانال صعودی به عنوان یک الگوی کانال پولیش شناخته می‌شود. البته چند الگوی کانال دیگر مانند مثلث صعودی، پرچم صعودی و پرچم سه گوش صعودی نیز به عنوان پولیش شناخته می‌شوند اما خارج از بحث این مقاله هستند.
تفاوت میان الگوی کانال و کنج چیست؟
تفاوت اصلی بین الگوی کانال و الگوی کنج در شیب خطوط حمایت و مقاومت و همچنین شکل‌گیری این خطوط است. در الگوی کانال ما با دو خط موازی مواجهیم که به سمت بالا یا پایین زاویه دارند. درحالی که در الگوی کنج، دو خط غیرموازی وجود دارند که به سمت یکدیگر همگرا می‌شوند.