معاملات مالی در بازارهای جهانی به دو شکل اصلی اسپات و فیوچرز انجام می‌شوند که هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فردی دارند. این دو نوع معامله به تریدرها کمک می‌کنند تا بسته به سطح تجربه، میزان ریسک‌پذیری، و اهداف مالی خود، از فرصت‌های موجود بهترین استفاده را داشته باشند. در این مطلب، به بررسی تفاوت اسپات و فیوچرز می‌پردازیم تا شما بتوانید با توجه به روحیه و سطح اطلاعات خود بهترین گزینه را انتخاب کنید.
معامله اسپات چیست؟
معاملات اسپات به خریدوفروش دارایی‌هایی مثل سهام، کالاها یا ارزهای دیجیتال اشاره می‌کند که در آن انتقال دارایی و تسویه معامله به‌صورت فوری انجام می‌شود. در این نوع معاملات، قیمت دارایی دقیقاً بر اساس شرایط لحظه‌ای بازار تعیین شده و طرفین معامله بدون تأخیر، مالکیت دارایی را جابه‌جا می‌کنند.
مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: معاملات اسپات
معامله فیوچرز چیست؟
معاملات فیوچرز یعنی خرید و فروش قراردادهایی که در آن طرفین توافق می‌کنند یک دارایی را در آینده و با قیمتی که از قبل مشخص شده معامله کنند. در این روش، نیازی به مالکیت فوری دارایی نیست و تسویه معامله در تاریخ سررسید انجام می‌شود. این قراردادها به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که روی تغییرات قیمت دارایی در آینده سرمایه‌گذاری کنند. در واقع، معامله‌گران می‌توانند بدون اینکه تا زمان سررسید، مالک واقعی دارایی باشند از نوسانات قیمت سود ببرند.
مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: معاملات فیوچرز
معاملات اسپات و فیوچرز چه شباهت‌هایی دارند؟
معاملات اسپات و فیوچرز شباهت‌های مهمی با یکدیگر دارند، زیرا هر دو برای خرید و فروش دارایی‌های مختلف مانند سهام، کالاها و ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند. هر دو به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که از تغییرات قیمت بیشترین استفاده را کنند و برای مدیریت ریسک نیز مناسب هستند. همچنین در هر دو نوع معاملات، تحلیل‌های بازار و استراتژی‌های مشابهی به کار گرفته می‌شوند.
در معاملات اسپات، خرید و فروش دارایی به‌صورت فوری انجام می‌شود، اما در معاملات فیوچرز، قراردادها برای انجام معامله در تاریخی مشخص در آینده بسته می‌شوند. در هر دو حالت، موفقیت معامله‌گران به آگاهی کامل از شرایط بازار و توانایی مدیریت سرمایه بستگی دارد. این ویژگی‌ها باعث شده تا هر دو بازار به ابزارهای کاربردی برای معامله‌گران تبدیل شوند تا با استفاده از آنها از توانایی‌های تحلیل خود برای کسب سود بیشتر استفاده کنند.
تفاوت معاملات اسپات و فیوچرز چیست؟
در این بخش، به بررسی 8 تفاوت اسپات و فیوچرز می‌پردازیم.
روش اجرای معاملات
در معاملات اسپات، دارایی به‌صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده منتقل می‌شود. به عنوان مثال، در بازار سهام، این به معنای انتقال فوری مالکیت سهام به خریدار است. در بازار کالاها نیز، خریدار می‌تواند دارایی فیزیکی (مانند طلا یا نفت) را فوراً دریافت کند. در معاملات رمزارز اسپات نیز خریدار پس از پرداخت، مالک واقعی رمزارز می‌شود. این نوع معاملات ساده هستند و برای کسانی مناسب‌اند که به دنبال مالکیت واقعی دارایی و تسویه سریع هستند.
اما در معاملات فیوچرز، خریدوفروش دارایی بر اساس قراردادهایی صورت می‌گیرد که خریدار و فروشنده را موظف می‌کند تا دارایی خاصی را در آینده و با قیمتی از پیش تعیین‌شده معامله کنند. در این روش، مالکیت دارایی تا زمان انقضای قرارداد منتقل نمی‌شود. در واقع، در بازار رمزارزها، کالاها یا سهام، این نوع معاملات بیشتر برای اهداف مدیریت ریسک (هجینگ) یا استفاده از نوسانات قیمتی انجام می‌شوند. همچنین در معاملات فیوچرز، امکان استفاده از اهرم وجود دارد، که ریسک و پیچیدگی معاملات را افزایش می‌دهد.
اهرم
مهم‌ترین تفاوت اسپات و فیوچرز درباره موضوع اهرم (Leverage) است. در معاملات اسپات، خرید و فروش به‌صورت کامل انجام می‌شود و معامله‌گر باید کل مبلغ دارایی را بپردازد. این نوع معاملات ساده، شفاف و مناسب کسانی است که ریسک کمتری را ترجیح می‌دهند.
در مقابل، معاملات فیوچرز امکان استفاده از اهرم را فراهم می‌کنند. این ابزار به معامله‌گر اجازه می‌دهد با سرمایه‌ای کمتر (مارجین)، معاملاتی با حجم بسیار بیشتر انجام دهد. اهرم می‌تواند سود را در صورت حرکت قیمت در جهت درست افزایش دهد، اما اگر پیش‌بینی اشتباه باشد، زیان‌ها نیز به‌سرعت بیشتر از سرمایه اولیه می‌شوند. به همین دلیل، معاملات فیوچرز برای افراد حرفه‌ای که توانایی مدیریت ریسک بالایی دارند، مناسب‌تر است.
تفاوت اسپات و فوچرز از نظر کارمزد
در معاملات اسپات، وقتی یک دارایی خرید یا فروش می‌شود، کارمزد بر اساس درصدی از کل ارزش معامله محاسبه و همان لحظه از حساب شما کم می‌شود. اما در معاملات فیوچرز، علاوه بر کارمزدی که برای هر خرید یا فروش پرداخت می‌کنید، ممکن است هزینه‌ای به نام هزینه نگهداری موقعیت (Funding Fee) هم به شما تعلق بگیرد. این هزینه زمانی اعمال می‌شود که موقعیت شما (لانگ یا شورت) برای مدتی باز بماند و میزان آن به شرایط بازار بستگی دارد.
به طور کلی، معاملات اسپات از نظر کارمزد ساده‌تر و ارزان‌تر هستند، ولی معاملات فیوچرز به دلیل هزینه‌های اضافی کمی پیچیده‌تر می‌شوند. البته، اگر شما بتوانید با بالا بردن دانش معاملاتی خود، از این پیچیدگی بهترین استفاده را کنید، معاملات فیوچرز بستر مناسبی برای کسب سود از بازارهای مالی هستند.
فرصت‌های معاملاتی
در معاملات اسپات، فرآیند اجرا بسیار ساده و سریع است. شفافیت و سرعت بالای اجرای معاملات باعث شده است که معاملات اسپات برای معامله‌گرانی که به دنبال دسترسی مستقیم به دارایی هستند یا قصد استفاده از نوسانات لحظه‌ای بازار را دارند، گزینه‌ای ایده‌آل به شمار بیاید. علاوه بر این، پیچیدگی پایین این روش باعث شده است در میان تریدرهای مبتدی هم روشی محبوب برای معامله باشد.
در مقابل، معاملات فیوچرز با استفاده از قراردادهای آتی انجام می‌شود که شامل توافقی برای خرید یا فروش یک دارایی در آینده و با قیمتی از پیش تعیین‌شده است. این معاملات اغلب با اهرم مالی همراه هستند، که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با سرمایه کم، موقعیت‌های بزرگ‌تر را مدیریت کنند و سود بیشتری بدست بیاورند. با این حال، پیچیدگی بالاتر قراردادها و نیاز به مدیریت زمان انقضا، معاملات فیوچرز را به گزینه‌ی مناسب‌تری برای معامله‌گران حرفه‌ای یا سرمایه‌گذاران نهادی تبدیل کرده است.
تفاوت اسپات و فیوچرز در مورد نقدینگی
معمولاً، بازارهای اسپات نقدینگی بالایی دارند، به‌ویژه در دارایی‌هایی مانند سهام، ارزهای خارجی و کالاها. این نقدینگی به معامله‌گران اجازه می‌دهد که به‌سرعت و با سهولت دارایی‌های خود را بخرند یا بفروشند، حتی با سرمایه کم. در نتیجه، بازار اسپات برای معامله‌گران خرد یا کسانی که به دنبال معاملات ساده‌تر هستند، گزینه‌ای ایده‌آل به‌شمار می‌آید.
در مقابل، بازار فیوچرز نیز از نقدینگی خوبی برخوردار است، اما به دلیل ساختار استانداردشده قراردادها و پیچیدگی بیشتر، معمولاً برای معامله‌گران حرفه‌ای یا مؤسسات مالی مناسب است. این بازار به سرمایه اولیه بیشتری نیاز دارد و پیچیدگی آن باعث شده تا معامله‌گران باتجربه‌تر تسلط بیشتری بر آن داشته باشند.
ریسک‌های معاملات
در معاملات اسپات، ریسک مستقیماً به نوسانات لحظه‌ای قیمت دارایی وابسته است. این نوع معامله به شما اجازه می‌دهد کنترل کاملی بر زمان ورود و خروج داشته باشید، اما همین موضوع به این معناست که اگر قیمت دارایی به‌طور ناگهانی کاهش یابد، زیان شما نیز سریع و بلافاصله خواهد بود. به‌طور کلی، ریسک معاملات اسپات ساده و محدود به تغییرات لحظه‌ای بازار است.
در معاملات فیوچرز، استفاده از اهرم (Leverage) ریسک را افزایش می‌دهد. اهرم این امکان را فراهم می‌کند که با سرمایه‌ای کمتر، موقعیت‌های بزرگ‌تری ایجاد کنید، اما این ویژگی می‌تواند به همان اندازه که سود بالقوه را بالا می‌برد، زیان احتمالی را نیز بزرگ‌تر کند. حتی تغییرات کوچک در قیمت دارایی ممکن است تأثیر قابل‌توجهی بر نتیجه مالی شما داشته باشد.
علاوه بر این، قراردادهای فیوچرز با تاریخ انقضا همراه هستند. این موضوع به ریسک زمانی منجر می‌شود، زیرا معامله‌گران مجبورند قبل از تاریخ انقضا موقعیت خود را ببندند یا به قرارداد جدیدی منتقل کنند. این فرآیند می‌تواند هزینه‌بر باشد و فشار زمانی بیشتری را به معامله‌گران وارد کند.
قیمت دارایی‌ها
یک تفاوت اسپات و فیوچرز مربوط به قیمت دارایی است. در واقع، قیمت اسپات، همان قیمتی است که یک دارایی مثل سهام، کالا یا ارز، در همان لحظه و به‌صورت فوری خرید و فروش می‌شود. این قیمت بر اساس عرضه و تقاضای لحظه‌ای بازار تعیین می‌شود و معمولاً در بازارهای جهانی، پس از در نظر گرفتن نرخ تبدیل ارزها، تقریباً یکسان است. ویژگی مهم قیمت اسپات این است که به‌طور مداوم تغییر می‌کند و منعکس‌کننده شرایط لحظه‌ای بازار است.
قیمت فیوچرز به قیمتی اشاره دارد که در قراردادهای آتی برای خرید یا فروش یک دارایی در یک تاریخ مشخص در آینده تعیین می‌شود. این قیمت علاوه بر در نظر گرفتن قیمت اسپات، شامل عوامل دیگری مانند هزینه‌های نگهداری، تغییرات پیش‌بینی‌شده در عرضه و تقاضا، و نرخ بازده بدون ریسک نیز می‌شود.
پیچیدگی معاملات
همانطور که پیش‌تر گفتیم، معاملات اسپات به دلیل سادگی و فرآیند مستقیم، معمولاً برای افراد مبتدی و معامله‌گران کم‌تجربه مناسب‌تر هستند. در مقابل، معاملات فیوچرز به دلیل استفاده از قراردادها، پیچیده‌تر هستند. معامله‌گران در این بازار نیاز به درک عمیقی از نحوه عملکرد اهرم (Leverage)، مارجین (Margin)، و مدیریت ریسک دارند. علاوه بر این، محاسبات مربوط به سود و زیان، تغییرات مارجین و احتمال لیکویید شدن، به دانش و تجربه بیشتری نیاز دارد.
مطالعه این مطلب پیشنهاد می‌شود: مارجین چیست؟
بازار اسپات برای شما بهتر است یا فیوچرز؟
انتخاب بین معاملات اسپات و فیوچرز به شخصیت، سطح تجربه، و اهداف مالی شما بستگی دارد. در این بخش، به شما کمک می‌کنیم تا در این مورد تصمیم بگیرید و بهترین بازار را انتخاب کنید.
تریدرهای مبتدی
اگر تازه‌کار هستید و می‌خواهید کم‌کم یاد بگیرید، بازار اسپات برای شما بهتر است. این بازار ساده است و ریسک زیادی ندارد. شما دارایی را مستقیم می‌خرید و نگه می‌دارید، بدون اینکه نگران پیچیدگی‌ها یا ضررهای بزرگ باشید.
افرادی که اهل ریسک نیستند
اگر اهل ریسک نیستید و محتاط عمل می‌کنید، معاملات اسپات گزینه‌ی امن‌تری است. در این بازار فقط به اندازه پولی که سرمایه‌گذاری می‌کنید ریسک می‌کنید و نیازی به نگرانی بابت از دست دادن پولی بیشتر از سرمایه اولیه نیست.
افرادی که می‌خواهند سریع به سود بیشتر برسند
اگر تجربه کافی دارید و می‌خواهید سریع‌تر سود کنید معاملات فیوچرز برای شما مناسب‌تر است. در این بازار با استفاده از اهرم (Leverage) می‌توانید با سرمایه کمتر سود بیشتری به دست آورید. البته این نوع معاملات نیاز به مهارت و دانش بیشتری دارد و خطر بیشتری هم همراه دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم با احتیاط قدم در این مسیر بگذارید.
سخن آخر
انتخاب بین معاملات اسپات و فیوچرز به میزان تجربه، اهداف مالی و سطح ریسک‌پذیری شما بستگی دارد. اگر به دنبال سادگی و کاهش ریسک هستید، معاملات اسپات گزینه‌ی مطمئن‌تری به شمار می‌آیند. اما اگر تجربه کافی دارید و تمایل دارید با استفاده از ابزارهایی مانند اهرم، سود بیشتری کسب کنید، معاملات فیوچرز می‌توانند انتخاب مناسبی باشند. با این حال، موفقیت در هر دو نوع معامله به آگاهی، تحلیل بازار و مدیریت سرمایه نیاز دارد. شما می‌توانید با بررسی تفاوت اسپات و فیوچرز و پیدا کردن سبک بهتر برای خودتان، از فرصت‌های هر دو بازار به‌خوبی استفاده کنید.
سوالات متداول
اصلی‌ترین تفاوت اسپات و فیوچرز چیست؟
اصلی‌ترین تفاوت اسپات و فیوچرز در نحوه انجام معامله و زمان تسویه آن‌هاست. در معاملات اسپات، خرید و فروش به صورت آنی انجام شده و تسویه در همان لحظه یا در مدت کوتاهی صورت می‌گیرد. اما در معاملات فیوچرز، خرید و فروش دارایی برای یک تاریخ مشخص در آینده برنامه‌ریزی شده و قیمت نیز از پیش تعیین می‌شود.
چرا قیمت فیوچرز از اسپات بیشتر است؟
قیمت قراردادهای فیوچرز گاهی از قیمت اسپات بالاتر است؛ جالب است بدانید به این وضعیت کانتانگو (Contango) گفته می‌شود. این حالت معمولاً به دو عامل برمی‌گردد: هزینه‌های نگهداری دارایی، مانند ذخیره‌سازی، بیمه و نرخ بهره، و همچنین انتظارات صعودی بازار. وقتی سرمایه‌گذاران پیش‌بینی می‌کنند که قیمت دارایی در آینده افزایش می‌یابد، می‌خواهند قراردادهای فیوچرز را با قیمت بالاتری انجام دهند.
اسپات FX با فیوچرز چه فرقی دارد؟
FX یا فارکس به بازار جهانی تبادل ارزها گفته می‌شود که در آن معامله‌گران به خرید و فروش ارزهای مختلف می‌پردازند. تفاوت اسپات و فیوچرز در فارکس این است که در معاملات اسپات، ارزها به‌صورت فوری و بدون تاریخ انقضا معامله می‌شوند، در حالی که در فیوچرز، معاملات بر اساس قراردادی انجام می‌شود که تسویه آن در یک تاریخ مشخص در آینده صورت می‌گیرد.
تفاوت اسپات و فیوچرز در ارز دیجیتال چیست؟
در دنیای ارزهای دیجیتال نیز تفاوت اصلی بین معاملات اسپات و فیوچرز به زمان و شرایط تسویه معامله بستگی دارد. شما می‌توانید با توجه به اطلاعاتی که در زمینه معامله ارز دیجیتال دارید، تصمیم بگیرید که می‌خواهید فورا معامله‌ای را انجام دهید (اسپات)، یا بر سر قیمتی که آن ارز ممکن است در آینده به آن برسد معامله کنید (فیوچرز).
تفاوت اسپات و مارجین و فیوچرز چیست؟
در معاملات اسپات، ارز دیجیتال به‌صورت مستقیم خرید و فروش می‌شود و مالکیت آن فوراً به خریدار منتقل می‌گردد. در مارجین، معامله‌گر با قرض گرفتن سرمایه از صرافی (استفاده از اهرم) می‌تواند حجم معامله خود را افزایش دهد. اما در فیوچرز، معاملات بر اساس قراردادهایی انجام می‌شود که تسویه آنها در تاریخ مشخصی در آینده و با قیمتی از پیش تعیین‌شده صورت می‌گیرد و اغلب اهرم‌های بالاتری دارند.