در بازار فارکس، رابطه بین جفت ارزها یکی از نکات مهم برای معاملهگران است که در آموزش فارکس به آن پرداخته می شود. این رابطه، که به آن همبستگی جفت ارزها میگویند، مشخص میکند که آیا قیمت دو جفت ارز به شکل مشابه حرکت میکنند (همبستگی مثبت)، در جهت مخالف یکدیگر هستند (همبستگی منفی) یا هیچ رابطه مشخصی ندارند (همبستگی خنثی).
شناخت این همبستگیها به شما کمک میکند تا تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرید، از معاملات خود اطمینان بیشتری داشته باشید، و حتی ریسکهای احتمالی را کاهش دهید. در این مطلب، مفهوم همبستگی را بررسی کرده و نحوه استفاده از آن برای بهبود معاملات را توضیح میدهیم
همبستگی جفت ارزها چیست؟ – درک مفهوم Correlation در فارکس
در بازار فارکس، آشنایی با مفهوم کورولیشن فارکس یا همان همبستگی جفت ارزها، نقش کلیدی در تحلیل رفتار بازار و انتخاب استراتژیهای معاملاتی موفق دارد. معاملهگران حرفهای با درک درست از ارتباط بین جفتارزهای مختلف میتوانند پیشبینیهای دقیقتری انجام دهند، از سیگنالهای تکراری اجتناب کرده و حتی معاملات خود را بهگونهای مدیریت کنند که در برابر نوسانات ناگهانی بازار آسیبپذیر نباشند. برای رسیدن به این سطح از تحلیل، ابتدا باید تعریف دقیق همبستگی را درک کنیم.
همبستگی جفت ارزها به معنای رابطه بین تغییرات قیمت دو ارز است. اگر قیمت دو ارز به یک شکل (مثلاً هر دو افزایش یا کاهش) حرکت کنند، همبستگی آنها مثبت است. اگر یکی افزایش و دیگری کاهش پیدا کند، همبستگی منفی است. به عنوان مثال، فرض کنید ارز A و ارز B داریم. اگر هر بار که ارز A افزایش پیدا کرد، ارز B هم افزایش پیدا کند، میگوییم همبستگی آنها مثبت است. اما اگر هر بار که ارز A افزایش پیدا کرد، ارز B کاهش یابد، همبستگی آنها منفی است.
همین تعریف ساده، در دل خود یک ابزار بسیار قدرتمند نهفته دارد که میتواند در طراحی استراتژی همبستگی جفت ارز و بهینهسازی سبد معاملات تأثیر شگرفی بگذارد. هنگامی که بدانید کدام جفتارزها با یکدیگر همبستگی مثبت دارند، میتوانید از همراستایی آنها برای تأیید روند بازار استفاده کنید. برعکس، شناخت همبستگی منفی این امکان را به شما میدهد که با باز کردن موقعیتهای خلاف جهت، فشار ریسک معاملات خود را کنترل نمایید.
استفاده عملی از مفهوم “correlation در فارکس”، بهویژه در شرایط نوسانی بازار، میتواند مرز میان سود و زیان را مشخص کند. تحلیل همبستگی جفت ارزها کمک میکند که درک عمیقتری از ساختار بازار داشته باشید و حرکات ارزهای مختلف را بهصورت سیستمی دنبال کنید، نه بهصورت مجزا. با این رویکرد، معاملهگر میتواند با دقت بیشتری موقعیتهای ورود و خروج را تنظیم کرده و تصمیمگیریهای معاملاتی خود را با تحلیل دقیقتری پشتیبانی کند.
مطالعه این مطلب پیشنهاد میشود: آموزش فارکس
چگونه از همبستگی در معاملات استفاده کنیم؟
در کورولیشن فارکس، درک اینکه چگونه میتوان از همبستگی جفت ارزها برای بهینهسازی استراتژی معاملاتی استفاده کرد، یک مزیت رقابتی محسوب میشود. معاملهگران حرفهای با تحلیل همبستگی جفت ارزها قادرند هم جهت بازار را بهتر شناسایی کنند و هم ریسکهای پنهان در معاملات خود را کاهش دهند. به زبان ساده، همبستگی میتواند مانند یک فیلتر عمل کند؛ ابزاری برای بررسی و تأیید صحت تصمیمات معاملاتی، یا حتی یافتن مسیرهای جایگزین در شرایط نامطمئن بازار.
شما میتوانید به دو صورت تایید و معکوس کردن معامله از همبستگی جفت ارزها استفاده کنید.
- تأیید معامله (Confirmation):
وقتی دو جفت ارز همبستگی مثبت دارند، اگر هر دو نشان دهنده یک روند مشابه (مثلاً افزایش) باشند، این امر به شما اطمینان میدهد که روند واقعی است. به عنوان مثال، اگر هر دو جفت ارز EUR/USD و GBP/USD (پوند در مقابل دلار) نشانه افزایش دارند، احتمال موفقیت معامله افزایش مییابد.
- معکوس معامله (Inverse Strategy):
وقتی دو جفت ارز همبستگی منفی دارند، میتوانید یک ارز را خریداری و ارز دیگر را بفروشید. اگر فکر میکنید EUR/USD افزایش مییابد و USD/CHF کاهش پیدا میکند، میتوانید به صورت همزمان در EUR/USD خرید و در USD/CHF فروش انجام دهید. این کار به شما کمک میکند تا در صورت نوسانات ناگهانی بازار، ضررها کاهش پیدا کند.
این دو روش، پایههای اصلی استراتژی همبستگی جفت ارزها را تشکیل میدهند و میتوانند بهطور مستقیم در تعیین نقاط ورود، خروج یا حتی انتخاب نوع معامله (خرید یا فروش) مؤثر باشند. استفاده همزمان از تأیید و تقابل میان جفتارزها، نه تنها احتمال اشتباه را کاهش میدهد بلکه شفافیت تحلیلها را نیز افزایش میدهد. تریدرهایی که بهصورت مستمر از این تاکتیکها بهره میبرند، معمولاً معاملات پایدارتر و کنترلشدهتری دارند.
انواع جفت ارزهای همسو و معکوس- همبستگی مثبت و منفی
بعد از آشنایی با کاربردهای عملی همبستگی در معاملات، اکنون زمان آن رسیده تا جفت ارزها را بر اساس نوع رابطهشان با یکدیگر بررسی کنیم. در این بخش به تحلیل همبستگی ارزها با تمرکز بر سه نوع اصلی یعنی همبستگی مثبت، منفی و خنثی میپردازیم.
درک این تمایزات به شما کمک میکند تا بهتر بفهمید کدام جفت ارزها معمولاً بهصورت هماهنگ یا در جهت مخالف حرکت میکنند و در نتیجه بتوانید با اطمینان بیشتری تصمیم بگیرید که کدام معاملات همزمان منطقی هستند و کدام ترکیبها ممکن است باعث ریسک مضاعف شوند.
همبستگی مثبت (Positive Correlation)
وقتی دو جفت ارز تمایل دارند که در یک جهت حرکت کنند، همبستگی مثبت است. فرض کنید خبرهای اقتصادی خوبی از منطقه یورو منتشر میشود که باعث افزایش اعتماد به یورو شود. در این حالت، قیمت EUR/USD افزایش مییابد. از آنجا که اقتصاد بریتانیا و منطقه یورو از نظر اقتصادی اغلب به هم مرتبط هستند، قیمت GBP/USD نیز احتمالاً افزایش پیدا میکند.
همبستگی منفی (Negative Correlation)
وقتی دو جفت ارز معمولاً در جهت مخالف یکدیگر حرکت میکنند، همبستگی منفی است. به عنوان مثال، معمولاً دلار آمریکا و طلا رابطه معکوس دارند، یعنی وقتی ارزش دلار کاهش مییابد، قیمت طلا افزایش پیدا میکند و برعکس. این رابطه به این دلیل است که طلا در سطح جهانی بر حسب دلار آمریکا قیمتگذاری میشود، بنابراین وقتی دلار ضعیف میشود، طلا برای دارندگان ارزهای دیگر ارزانتر شده و تقاضا برای آن افزایش مییابد.
همبستگی ضعیف یا بیهمبستگی (Weak or No Correlation)
همبستگی خنثی به این معناست که دو جفت ارز هیچ رابطهی واضح یا قابل پیشبینی در جهت حرکتهای قیمتی با یکدیگر ندارند. به عبارت دیگر، تغییرات قیمت یکی از این ارزها به طور مستقیم بر دیگری تأثیر نمیگذارد و هیچ الگوی منظم و هماهنگی بین آنها مشاهده نمیشود. در این حالت، ضریب همبستگی نزدیک به صفر است.
همبستگیهای رایج بین جفت ارزها
شناخت این همبستگیهای رایج به معاملهگر اجازه میدهد تا از تحلیلهای دقیقتری در طراحی استراتژی همبستگی جفت ارزها استفاده کند. با رصد منظم این روابط میتوان از فرصتهای تکرارشونده بازار بهرهبرداری کرد و همزمان ریسک معاملات را کاهش داد.در ادامه جدول برخی از رایجترین همبستگیهای بین جفت ارزها را مشاهده می نمایید.
جفت ارز | نوع همبستگی | میزان همبستگی |
EUR/USD و USD/CHF | منفی قوی | -0.95 |
EUR/USD و GBP/USD | مثبت قوی | +0.95 |
AUD/USD و NZD/USD | مثبت قوی | +0.95 |
USD/CAD و AUD/USD | منفی | -0.85 |
EUR/JPY و GBP/JPY | مثبت قوی | +0.90 |
USD/CHF و GBP/CHF | مثبت قوی | +0.90 |
این همبستگیجفت ارزها در طول زمان و با تغییر شرایط بازار ممکن است تغییر کنند، بنابراین معاملهگران باید آنها را بهطور منظم بررسی کنند.
مطالعه این مطلب پیشنهاد میشود: همبستگی دلار استرالیا (AUD) با طلا (Gold)
همبستگی جفت ارزها با کالا
در بازارهای مالی، همبستگی تنها به جفت ارزها محدود نمیشود؛ بسیاری از کالاهای اساسی نیز تأثیر مستقیمی بر ارز کشورهای تولیدکننده یا مصرفکننده عمده آن کالا دارند. درک رابطه میان قیمت کالاها و ارزها، بخش مهمی از تحلیل همبستگی جفت ارزها و ایجاد استراتژیهای هوشمندانه در کورولیشن فارکس محسوب میشود.
کالا | جفت ارز مرتبط | نوع همبستگی | توضیح |
نفت برنت | USD/NOK | منفی | با افزایش قیمت نفت، کرون نروژ قویتر شده و USD/NOK کاهش مییابد. |
نفت خام WTI | USD/CAD | منفی | قیمت بالاتر نفت باعث تقویت دلار کانادا و کاهش USD/CAD میشود. |
طلا | AUD/USD | مثبت | استرالیا یکی از تولیدکنندگان بزرگ طلا است، بنابراین افزایش قیمت طلا معمولاً دلار استرالیا را تقویت میکند. |
طلا | USD/CHF | منفی | طلا و فرانک سوئیس هر دو داراییهای امن محسوب میشوند و اغلب برخلاف دلار آمریکا حرکت میکنند. |
مس | AUD/USD | مثبت | به دلیل صادرات زیاد مس توسط استرالیا، افزایش قیمت مس معمولاً باعث تقویت AUD میشود. |
نقره | USD/MXN | مثبت | مکزیک یکی از تولیدکنندگان برتر نقره است، بنابراین قیمت بالاتر نقره معمولاً پزو مکزیک را تقویت میکند. |
سنگ آهن | AUD/USD | مثبت | استرالیا یکی از صادرکنندگان اصلی سنگ آهن است، بنابراین افزایش قیمت آن معمولاً ارزش AUD را افزایش میدهد. |
جدول بالا بهخوبی نشان میدهد که چگونه تغییرات قیمت برخی کالاهای کلیدی میتواند جهتگیری جفت ارزهای خاصی را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت این روابط به معاملهگران اجازه میدهد تا در مواجهه با تغییرات قیمتی در بازارهای کالایی، واکنشهای بهموقع و مؤثری در معاملات ارزی خود داشته باشند. این رویکرد بهویژه در بازارهای نوسانی و متأثر از اخبار اقتصادی جهانی، به تصمیمگیریهای دقیقتر و کاهش ریسک کمک میکند.
نکات مهم معامله با استفاده از همبستگی جفت ارزها
معامله بر اساس همبستگی جفت ارزها به شما کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیرید، اما برای استفاده مؤثر از این استراتژی، باید به چند نکته توجه داشته باشید:
- میزان همبستگی ارزها را بررسی کنید
اگر مقدار همبستگی نزدیک به +1 باشد، حرکت جفت ارزها تقریباً مشابه است، و اگر نزدیک به -1 باشد، در جهت مخالف حرکت میکنند.
- تغییرات همبستگی در طول زمان
همبستگی بین جفت ارزها ثابت نیست و ممکن است در طول زمان تغییر کند. عوامل مختلفی از جمله تصمیمات بانکهای مرکزی، وضعیت اقتصادی کشورها و رویدادهای جهانی میتوانند بر میزان همبستگی جفت ارزها تأثیر بگذارند.
- استفاده از همبستگی برای تأیید سیگنالهای معاملاتی
یکی از کاربردهای مهم همبستگی جفت ارزها در معاملات این است که میتوان از آن برای تأیید سیگنالهای معاملاتی استفاده کرد. اگر دو جفت ارز دارای همبستگی مثبت قوی بوده و هر دو نشاندهنده یک روند صعودی باشند، احتمال صحت تحلیل افزایش مییابد. در مقابل، اگر یکی از جفت ارزها در حال رشد باشد اما جفت ارز دیگر، که همبستگی بالایی با آن دارد، روند نزولی پیدا کند، ممکن است یکی از این سیگنالها اشتباه باشد.
چرا نباید معاملات مشابه در جفت ارزهای همبسته انجام داد؟
در معاملات حرفهای فارکس، یکی از مهمترین اصول مدیریت ریسک، درک دقیق از همبستگی جفت ارزها و تأثیر آن بر پوزیشنهای همزمان است. بسیاری از تریدرها بدون توجه به مفهوم correlation در فارکس، اقدام به باز کردن معاملات مشابه در جفت ارزهایی میکنند که همبستگی مثبت بالایی دارند. این رویکرد اگرچه در نگاه اول ممکن است تنوع معاملاتی تلقی شود، اما در واقع بهمعنای افزایش غیرضروری ریسک است.
یکی از اشتباهات رایج معاملهگران این است که به طور همزمان چندین معامله مشابه را در جفت ارزهایی که همبستگی قوی دارند، باز میکنند. این کار میتواند میزان ریسک را افزایش دهد، زیرا اگر بازار برخلاف پیشبینی معاملهگر حرکت کند، تمام معاملات او دچار ضرر میشود.
به عنوان مثال، اگر یک معاملهگر همزمان در EUR/USD و GBP/USD معامله خرید انجام دهد و این دو جفت ارز همبستگی مثبت بالایی داشته باشند، در صورت نزولی شدن بازار، هر دو معامله وارد ضرر میشوند. برای کاهش این ریسک، بهتر است که معاملهگران تنها یکی از این جفت ارزها را انتخاب کنند یا حجم معاملات خود را کاهش دهند.
این سناریو بهوضوح نشان میدهد که انجام معاملات همجهت در جفت ارزهای همسو، شبیه به وارد شدن به یک معامله بزرگتر با ریسک مضاعف است. اگر بازار خلاف تحلیل شما پیش برود، به جای اینکه فقط یک معامله ضرر کند، چند موقعیت همزمان و مرتبط وارد زیان میشوند. این در واقع مصداق بارز «تکرار اشتباه در چند لباس مختلف» است.
برای جلوگیری از چنین شرایطی، استفاده از ابزارهای تحلیل همبستگی جفت ارزها مانند جدول ماتریس کورولیشن یا نمودارهای همبستگی تاریخی توصیه میشود. این ابزارها به شما کمک میکنند تا میزان شباهت رفتاری جفت ارزها را بهصورت عددی و تصویری درک کنید و بتوانید با انتخاب ترکیبهای غیروابسته یا با همبستگی ضعیف، سبد معاملاتی خود را متنوع و ایمنتر سازید. این نوع مدیریت هوشمند ریسک، در بلندمدت میتواند تفاوت بزرگی در میزان سودآوری و ثبات معاملات ایجاد کند.
سخن آخر
درک همبستگی جفت ارزها یک ابزار قدرتمند برای تصمیمگیریهای بهتر در معاملات فارکس است. این دانش میتواند به شما کمک کند تا معاملات خود را تأیید کنید و سبد معاملاتی خود را بهینهسازی کنید. با این حال، از آنجا که همبستگیها در طول زمان تغییر میکنند، لازم است که همیشه بازار را زیر نظر داشته باشید و از جدیدترین اطلاعات برای تصمیمگیریهای خود استفاده کنید.
سوالات متداول
کدام جفت ارزها بیشترین همبستگی را دارند؟
برخی از جفت ارزها همبستگی بسیار قوی با یکدیگر دارند، مانند EUR/USD و GBP/USD که معمولاً همبستگی مثبت قوی دارند، یا EUR/USD و USD/CHF که همبستگی منفی بالایی دارند. توجه داشته باشید که ممکن است میزان همبستگی این جفتها با توجه به شرایط بازار تغییر کند.
چرا همبستگی ارزها در طول زمان تغییر میکند؟
عوامل متعددی مانند سیاستهای بانکهای مرکزی، تغییرات اقتصادی، تصمیمات فدرال رزرو و رویدادهای جهانی میتوانند بر همبستگی جفت ارزها تأثیر بگذارند. بنابراین، معاملهگران باید همبستگیها را به طور منظم بررسی کنند.
آیا همبستگی فقط بین جفت ارزها وجود دارد؟
خیر، برخی کالاها نیز با ارزها همبستگی دارند. به عنوان مثال، قیمت نفت با USD/CAD رابطه معکوس دارد، زیرا کانادا یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت است. همچنین، قیمت طلا معمولاً با دلار آمریکا رابطه منفی دارد و با AUD/USD همبستگی مثبت نشان میدهد.
آیا استفاده از همبستگی جفت ارزها در معاملات همیشه سودآور است؟
همبستگی جفت ارزها یک ابزار تحلیلی مفید است، اما مانند هر استراتژی دیگری، تضمینی برای سودآوری ندارد. معاملهگران باید علاوه بر بررسی همبستگی، سایر عوامل تکنیکال و فاندامنتال را نیز در نظر بگیرند تا تصمیمات بهتری بگیرند.