تحلیل تکنیکال به عنوان یک روش بسیار مهم در تجزیه و تحلیل بازارهای مالی، به مشاهده و بررسی الگو ها، روند ها، نمودارها و اطلاعات تاریخی مرتبط با قیمتها و حجم معاملات پرداخته می شود. هدف اصلی تحلیل تکنیکال، پیشبینی جهت و رفتار آینده بازارها و ارزها با استفاده از اطلاعات گذشته است. در تحلیل تکنیکال، نمودارها ابزارهای کلیدیاند که تحلیل گران به وسیلهٔ آنها بازار را مورد تحلیل قرار میدهند. پیش از هر چیز باید با اصطلاحات تحلیل تکینکال به طور دقیق آشنایی داشته باشید تا بتوانید این نمودارها را درک نمایید. پس به شما پیشنهاد می کنیم ابتدا مطلب ” تعریف دقیق اصطلاحات تحلیل تکنیکال به همراه کاربرد آنها” را مطالعه نمایید. در ادامه انواع متفاوت نمودارهای تحلیل تکنیکال را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
-
نمودار خطی (Line Chart):
سادهترین نوع نمودارهای تحلیل تکنیکال، نمودار خطی در بازار است و تنها از تعدادی خطوطی تشکیل شدهاست که به نقاط قیمتهای بستهشدن متوالی متصل است. این نمودار به وضوح تغییرات قیمت را در بازههای زمانی مختلف نمایش میدهد. نقاط مختلف خط، نشان دهنده قیمتهای بستهشدن در طول زمان هستند و با خطوط به یکدیگر وصل میشوند.ویژگیهای نمودار خطی:
-
- سادگی: نمودار خطی بسیار ساده است و برای کسانی که تازه به دنیای تحلیل تکنیکی وارد شدهاند، بسیار مفید است.
- مرور کلی: برای مشاهده یک تصویر کلی از رفتار قیمت و شناسایی الگوهای زیاد، نمودار خطی مناسب است.
- قیمت بستهشدن: در نمودار خطی، تنها قیمت بستهشدن مورد توجه قرار دارد، بنابراین اطلاعات مانند قیمت بازشدن، حداقل و حداکثر قیمت در این نمودار ظاهر نمیشوند.
نمودار خطی، با وجود سادگی و توانایی در ارائه یک نمای کلی از رفتار بازار، چندین عیب دارد، به ویژه زمانی که به زمینهٔ تحلیل فارکس مربوط میشود.
معایب نمودار خطی:
- اطلاعات محدود: نمودار خطی فقط قیمتهای بستهشدن را نمایش میدهد و اطلاعاتی در مورد قیمت های باز شدن، حداکثر و حداقل قیمت طی یک دوره زمانی را ارائه نمیدهد. این محدودیت میتواند باعث این باشد که تریدرها فرصتها یا ریسکهای موجود در بازار را نادیده بگیرند.
- عدم شناسایی الگوها: نمودارهای کندلی یا ستونی امکان شناسایی الگوهای معینی مانند الگوهای تحولی (مانند سر و شانهها) یا الگوهای کندلی (مانند همراه و ستاره صبحگاهی) را میدهند، اما نمودار خطی این قابلیت را ندارد.
- تاخیر در واکنش: با توجه به اینکه نمودار خطی تنها قیمت بستهشدن را نشان میدهد، ممکن است تریدرها با تاخیر به تغییرات بازار واکنش نمایش دهند.
- عدم قابلیت تحلیل حجم: در فارکس، حجم معاملاتی به طور مستقیم قابل دیدن نیست، اما در بازارهای دیگر مانند بازار سهام، نمودار خطی قابلیت تجمیع و نمایش اطلاعات حجمی را ندارد.
- عدم نمایش اطلاعات در بازههای کوتاه زمانی: در بازههای زمانی مشخص کوتاه، جزئیات قیمت میتواند مهم باشد. نمودار خطی نمیتواند این جزئیات را نشان دهد.
با توجه به این معایب، بسیاری از تریدرهای حرفهای در بازار فارکس تمایل دارند از نمودارهای دیگر مانند کندلی یا ستونی استفاده کنند، زیرا این نمودارها اطلاعات بیشتر و جامعتری ارائه میدهند.
معمولاً تریدرها نمودار خطی را برای مشاهده تصویر کلی و ساده از بازار استفاده میکنند. اگرچه این نمودار اطلاعات کمتری نسبت به نمودارهای کندلی یا ستونی ارائه میدهد، اما برای شروع یا مواقعی که فقط نیاز به دیدن جهت کلی بازار دارید، میتواند مفید باشد.
-
نمودار ستونی (Bar Chart):
در نمودار ستونی یا میله ای ، هر ستون نشان دهنده باز شدن، بسته شدن، حداکثر و حداقل قیمت در یک دوره زمانی تعیین شده است.
یژگیهای کلیدی نمودار ستونی:
- قیمت بازشدن: ابتدای میله نمایش دهنده قیمت بازشدن در آغاز بازه زمانی تعیین شده است.
- قیمت بستهشدن: انتهای میله نشاندهنده قیمت بستهشدن در پایان بازه زمانی تعیین شده است.
- حداقل و حداکثر قیمت: خطوط عمودی که از هر میله خارج میشوند، نشان دهنده حداقل و حداکثر قیمتهای آن بازه زمانی هستند.
- جهت بازار: با مقایسه قیمت بازشدن و بستهشدن، میتوان جهت بازار را شناخت. اگر قیمت بستهشدن بالاتر از قیمت بازشدن باشد، بازار در آن بازه زمانی صعودی بوده است، و اگر پایینتر باشد، بازار کاهشی بوده است.
مزایای نمودار ستونی:
- اطلاعات کاملتر: نمودار ستونی اطلاعات بیشتری نسبت به نمودار خطی نشان میدهد، از جمله قیمت بازشدن، بستهشدن، حداکثر و حداقل قیمت.
- قابلیت تشخیص الگوها: با استفاده از نمودار ستونی، تریدرها میتوانند الگوها و نقاط مهم بازار را تشخیص دهند.
معایب نمودار ستونی:
- پیچیدگی: نمودار ستونی ممکن است برای کسانی که تازه به دنیای تحلیل تکنیکال وارد شدهاند، کمی پیچیده تر به نظر برسد.
- اطلاعات تصویری: نسبت به نمودار کندلی، نمودار ستونی اطلاعات تصویری کمتری نمایش میدهد.
با این حال، نمودار ستونی یکی از ابزارهای مفید و مورد استفاده در تحلیل تکنیکال فارکس است و تریدرهای بسیاری با استفاده از آن تصمیمات معاملاتی خود را میگیرند.
این نمودار از ژاپن معرفی شده و اطلاعات زیادی را نسبت به نمودار ستونی ارائه میدهد. این نمودار یکی از محبوب ترین و پر کاربرد ترین نمودار ها است. در این نمودار، بدنه کندل نشاندهندهٔ تفاوت قیمت باز شدن و بسته شدن است و سایههای بالا و پایین کندل، حداکثر و حداقل قیمتها را نمایش میدهند.
ویژگیهای کلیدی نمودار کندلی:
- بدنه کندل: نشان دهنده تفاوت بین قیمت بازشدن و بستهشدن در یک بازه زمانی است. اگر قیمت بستهشدن بالاتر از قیمت بازشدن باشد، کندل به رنگ سبز (یا دیگر رنگهای مثبت در بعضی پلتفرمها) خواهد بود، که نمایانگر یک بازه زمانی صعودی است. در مواردی که قیمت بستهشدن پایینتر از قیمت بازشدن باشد، کندل به رنگ قرمز (یا دیگر رنگهای منفی) خواهد بود و نمایش دهنده یک بازه زمانی نزولی است.
- سایهها: خطوط نازکی که از بالا و پایین بدنه کندل خارج میشوند و نشان دهنده حداقل و حداکثر قیمتها در آن بازه زمانی هستند.
مزایای نمودار کندلی:
- اطلاعات گرافیکی: با استفاده از رنگها و شکل کندلها، تریدرها میتوانند به سرعت وضعیت بازار و تغییرات قیمت را مشاهده کنند.
- تشخیص الگوهای مختلف: بسیاری از الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال، مثل الگوهای تحولی (مانند سر و شانهها) یا الگوهای کندلی خاص (مانند کندلهای همراه، ستاره صبحگاهی، ستاره عصرگاهی و غیره) با استفاده از نمودار کندلی شناسایی میشوند.
- فهم بهتر از نیروهای بازار: نمودار کندلی به تریدرها کمک میکند تا بتوانند تعامل بین خریداران و فروشندگان و نیروهای بازار را بهتر درک کنند.
نمودار کندلی، به دلیل قابلیتهای برجستهاش، در بازار فارکس و بسیاری از بازارهای دیگر همانند بازار سهام، کالاها و فیوچرزها مورد استفاده قرار می گیرد.
-
نمودار نقطه و شماره (Point and Figure Chart):
این نمودار یکی از قدیمی ترین نمودار ها در تحلیل تکنیکال است این نمودار بدون زمان است و تنها به قیمت توجه دارد.این نمودار با هدف حذف سر و صدا از بازار کار می کند.
برخی از ویژگیهای اصلی نمودار نقطه و شماره:
- رسم بر اساس تغییرات قیمت: فاصله زمانی بین هر نقطه یا شماره معین نیست؛ به جای آن، هر نقطه یا شماره بر اساس یک تغییر مشخص شده در قیمت رسم میشود.
- حذف “نویز” بازار: در این نوع نمودار تغییرات جزئی قیمت را حذف می شود، که میتواند به تریدرها کمک کند تا تمرکز بیشتری بر تغییرات معنادار قیمت داشته باشند.
- تشخیص آسان نقاط حمایت و مقاومت: با دیدن جایی که قیمت مکررا به تغییر جهت پرداخته، میتوان نقاط حمایت و مقاومت را تشخیص داد.
با این وجود، نمودار نقطه و شماره در بازار فارکس به اندازه نمودارهای دیگر مانند نمودار کندلی محبوب نیست، اما همچنان یکی از ابزار های مفید و مؤثر برای بسیاری از تریدرها محسوب میشود.
-
نمودار رنج (Range Bars):
این نمودارهای تحلیل تکنیکال بر اساس تغییرات قیمتی و نه بر اساس زمان ساخته میشوند.
ویژگیهای کلیدی نمودار رنج:
- تغییرات قیمت: هر کندل در نمودار رنج نشان دهنده یک تغییر معین در قیمت است، مثل 10 پیپ در فارکس.
- بدون محور زمانی ثابت: در نمودارهای رنج، زمان ثابت وجود ندارد. به عبارت دیگر، یک کندل میتواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت ساخته شود، بسته به فعالیت بازار.
- حذف نویز: همانند نمودار نقطه و شماره، نمودار رنج هم میتواند نویزهای جزئی بازار را حذف کند و تمرکز خود را روی تغییرات معنادار قیمت قرار دهد.
نمودار رنج برای تریدرهایی که میخواهند نویزهای بازار را کاهش دهند و روی تغییرات قیمت معنادار تمرکز کنند، مفید و کار آمد است. این نمودارها به ویژه در بازارهایی با فعالیت زیاد، مانند بازار فارکس، میتوانند مفید باشند.
-
نمودار Renko:
مانند نمودار نقطه و شماره، نمودار Renko نیز سعی دارد سر و صدای بازار را حذف کند. در این نمودار، بلوکهایی با اندازه ثابت وجود دارد که تغییرات قیمت را نشان میدهند.
,یژگیهای اصلی نمودار رنکو:
- آجرها: در نمودار رنکو، تغییرات قیمت با استفاده از آجرها نشان داده میشود. هر آجر نمایش دهنده یک تغییر معین در قیمت است. به عنوان مثال، اگر تنظیم کنید هر آجر معادل 10 پیپ باشد، تا زمانی که قیمت 10 پیپ تغییر نکند، آجر جدیدی در نمودار ساخته نخواهد شد.
- بدون محور زمانی: همانند برخی از نمودارهای دیگر مانند نقطه و شماره یا نمودار رنج، نمودار رنکو نیز از محور زمانی استفاده نمیکند. این به این معناست که آجرها فقط زمانی اضافه میشوند که قیمت تغییر معناداری داشته است.
- حذف نویز: نمودار رنکو تغییرات قیمت غیرمعنادار یا جزئی را حذف میکند و به تریدرها کمک می کند که روی تغییرات معنادار تمرکز کنند.
نمودار رنکو در فارکس به ویژه برای تجارتهای بر پایه ترند (trend-based trades) کار آمد است، چرا که به تریدرها کمک میکند تا جهت حرکتی بازار را به راحتی شناسایی کنند و از نویزهای غیرمعنادار بازار جلوگیری کنند. بسیاری از تریدرها نمودار رنکو را با دیگر ابزارها و روشهای تحلیل تکنیکال ترکیب میکنند تا بهترین تصمیمها را اتخاذ کنند.
-
نمودار حجم (Volume Chart):
این مورد از نمودارهای تحلیل تکنیکال، حجم معاملات را در یک دوره زمانی معین نمایش میدهد.
ویژگیهای نمودار حجم:
- نمایش دهنده فعالیت بازار: حجم نشاندهنده تعداد واحدهای یک ارز یا سایر داراییهای مالی است که در یک بازه زمانی معین معامله شدهاند.
- تأیید حرکات قیمت: افزایش حجم در همراهی با یک حرکت قیمتی میتواند این حرکت را تأیید کند. برای مثال، اگر قیمت یک جفت ارز در حال افزایش باشد و همزمان حجم معاملات نیز افزایش یابد، این میتواند نشاندهنده قوت حرکت فعلی باشد.
- تفاوت بین حجم واقعی و حجم تیک: در فارکس، امکان دارد به جای دادههای حجم واقعی از حجم تیک استفاده شود. حجم تیک نشاندهنده تعداد تغییرات قیمت در یک بازه زمانی است و نه حجم واقعی معاملات.
نمودار حجم معمولاً به صورت یک هیستوگرام زیر نمودار قیمت نمایش داده میشود. با توجه به اینکه بازار فارکس یک بازار غیر متمرکز است، دادههای حجم ارائه شده توسط هر بروکر ممکن است نمایش دهنده تمام بازار نباشد و فقط نمایانگر فعالیت مشتریان آن بروکر خاص باشد.
-
نمودار (Equi-Volume Chart):
این نمودار ترکیبی از نمودارهای حجم و نمودار کندلی تحلیل تکنیکال است. در آن، عرض هر کندل نشاندهنده اندازه معاملات است.
,یژگیهای اصلی نمودار Equi-Volume:
- ترکیب قیمت و حجم: در حالی که نمودارهای معمولی قیمت، مانند نمودار خطی یا کندلی، فقط قیمت را نشان میدهند، نمودار Equi-Volume با ترکیب حجم و قیمت به تحلیلگران کمک میکند تا تأثیر حجم بر تغییرات قیمت را ببیند.
- عرض مستطیلها: عرض هر مستطیل در نمودار Equi-Volume نمایانگر حجم معاملات است. مستطیلهای با عرض بیشتر نمایانگر روزهایی با حجم معاملات بالا هستند.
- ارتفاع مستطیلها: ارتفاع هر مستطیل نشان دهنده بازه قیمت در یک دوره زمانی تعیین شده (مانند یک روز یا یک ساعت) است. ارتفاع زیاد نمایانگر نوسانات بزرگ قیمت است.
نمودار Equi-Volume میتواند به تحلیلگران کمک کند تا مواقعی را شناسایی کنند که حجم معاملات با تغییرات قیمت همراه است. این موارد ممکن است نشاندهنده قدرت یا ضعف خاصی در بازار باشد. اما مثل هر ابزار تحلیل تکنیکال دیگری، استفاده از نمودار Equi-Volume نیز بهتر است که با دیگر ابزارها و روشها ترکیب شود تا تصمیمگیری دقیقتر و بهتری داشته باشید.
با استفاده از نمودارهای تحلیل تکنیکال، تحلیلگران میتوانند رفتار بازار، الگوها و نقاط مقاومت و پشتیبانی را شناسایی کنند و بر اساس آن تصمیمات معاملاتی خود را بگیرند.